Day: September 27, 2023

Դասարանում քննարկվող հարցեր․

1․Ինչ է նշանակում չափել որևէ ֆիզիկական մեծություն:
Չափել ֆիզիկական մեծությունը՝ նշանակում է այն համեմատել նույնատիպ մեծության հետ, որն ընդունված է որպես միավոր։
2․Երկարության հիմնական և այլ  միավորները: Չափման գործիք։
Երկարության չափման միավորն է 1մ, ժամանակինը՝  1 վրկ, զանգվածը ՝ 1 կգ:
3․Ի՞նչ է չափիչ սարքի սանդղակ։
Չափիչ սարքի բաժանումների գծիկները և որոշ գծիկների մոտ գրված թվերը միասին անվանում են չափիչ սարքի սանդղակ։
4․Ո՞րն է չափիչ սարքի չափման սահմանը։
Չափիչ սարքի սանդղակի ամենամեծ արժեքը կոչվում է սարքի չափման սահման։
5. Ի՞նչն են անվանում սանդղակի բաժանման արժեք։
Երկու հարևան գծիկների միջև եղած հեռավորությունը կոչվում է սանդղակի բաժանման արժեք:
6.Ինչի՞ց է կախված չափման սխալը։
Չափման սխալը կախված է բաժանման արժեքից և հավասար է բաժանման արժեքի կեսին:

7. Ինչպե՞ս են որոշում չափման սխալը։

Չափման սխալը նշանակում ենք բաժանման արժեքի կեսը + — նշանով։

Ծանոթացանք մի քանի չափիչ սարքերի հետ` վոլտաչափի, ամպերաչափի, ջերմաչափի, ուժաչափ, քանոն, գլանաչափ։ Այս գործիքները բոլորը ֆիզիկական մեծությունների չափման գործիքներ են։ Յուրաքանչյուր գործիքի համար պետք է որոշել սանդղակի ամենափոքր բաժանման արժեքը։ Չափիչ սարքի սանդղակի բաժանման արժեքը որոշելու համար անհրաժեշտ է գտնել երկու նրբագծեր որոնց կողքին մեծության թվային արժեքներ են գրված, այնուհետև մեծ արժեքից հանում ենք փոքր արժեքը և ստացված թիվը բաժանում ենք դրանց միջև բաժանումների թվին։

Մեծ թիվը նշանակում ենք a տառով, փոքր թիվը նշանակում ենք b, բաժանումների թիվը նշանակում ենք n, բաժանման արժեքը նշանակում ենք C

Լրացնել բառերի բաց թողնված տառերը և բացատրել այդ բառերի իմաստները (հարկ եղած դեպքում օգտվել էդուարդ Աղայանի «Արդի հայերենի բացատրական բառարանից» nayiri.com)

Ավտոմեքենան, հազիվհազ (հազիվ, դժվարանալով) հաղթահարելով խորդուբորդ (անհարթ) ճանապարհի արգելքները, հևիհև բարձրանում էր ՝ հետևում թողնելով երփներանգ (անգույն) մարգագետինները (կանաչով և ծաղիկներով ծածկված տարածություն), ցորենի դեղնազօծ (դեղինով պատված) արտերը, ալպյան զմրուխտյա (զմրուխտից) արոտավայրերը։ Հորդառատ (բազմառատ) անձրև էր տեղում՝ թրջելով մեքենայի ապակիները պղտոր (անպարզ), անթափանց (չթափանցող) կաթիլներով։ Թվում էր՝ շարժիչը չի դիմանա, և մեքենան, սայթաքելով լպրծուն (լորձունքով պատված) ցեխաջրերի մեջ, կգահավիժի ուղղաբերձ (ուղիղ կերպով դեպի վեր խոյացող) ժայռերի (մեծ ժայռաքար) վրայով և ջարդուխուրդ (ջարդած, փծրված) կլինի անդնդախոր կիրճում։ Մերթընդմերթ որոտում էր ամպրոպը, և կայծակի օձագալար մտրակները ճեղքում էին ականակիր խավարը։ Ապա ամեն ինչ դարձյալ (կրկին) հանդարտվում էր, և լսվում էր տեղատարափ անձրևի միալար խշշոցը։ Նստած թափքում՝ (բեռնախցիկ) Անանիան օրորվում էր անորոշ ու անըմբռնելի տագնապի մեջ։ Կցկտուր, խառնիճաղանջ մտքերը որդի պես կրծում էին սիրտը։ Վերջապես հեռվում աղոտ (թույլ, նվազ) լույսեր նշմարվեցին։ Անանիայի (տղամարդու անուն) սիրտը թրթռաց։ Նա անբարբառ մի աղոթք մրմնջաց և փակեց աչքերը։ Մեքենան արագացրեց ընթացքը և դուրս գալով զիգզագաձև ճանապարհից՝ մտավ գյուղ։

Վարժություն58

Ոչ ABD գտնվում է մի ուղղու վրա։



Վարժություն59

ABD փռված անկյուն են։



Վարժություն60

MNK=17^o26′
KNP=?
180^o-17^o26=?

Վարժություն 61

անկյուն a=30^o>այնկյուն b -ից։
a-?
b-?
180^o-30^o=150^o
150^o:2=75^o
75^o+30^o=105^o

Պատ a=105^o
b=75^o


Տնային առաջադրանքներ


Վարժություն62

B 5 անգամ փոքր է A-ից
A-?
B-?
180:6=30(B)
30×5=150
Պատ անկյուն B=30
անկյունA=150


Վարժություն63

անկյուն KBD+18^o
անկյունABC-?

CBK+KBD=18×2=36(CBD)
180^o-36^o=144^o(ABC)

Պատ ABC=144^o


Վարժություն64

Պատ 6զույգ-COE-DOF, EOB-AOF, COA-BOD

1. Երբ է սկսվել ժողովուրդների մեծ գաղթը
Համաշխարհային պատմության մեջ IV–VII դարերն անվանում են ժողովուրդների մեծ
գաղթի դարաշրջան:

2. Փորձեք ներկայացնել մեծ գաղթի պատճառները: Որ ցեղերն էին հիմնականում մասնակցում տեղաշարժերին
Աճող բնակչության պահանջները բավարարելու համար նրանք անընդհատ տեղաշարժվում և նոր տարածքներ էին յուրացնում: Եվրոպայի և Ասիայի բնակչության տեղաշարժի վրա ազդեց նաև կլիմայի սառեցումը, որը սկսվել էր դեռևս II դարից: Տեղաշարժերում մեծ դեր էին խաղում գերմանական և թյուրքական ցեղերը, իսկ
հետագայում՝ սլավոնները և այլ ցեղեր:

3. Որտեղ էին ապրում գոթերը: Ինչ ցեղային միությունների էին բաժանված նրանք:
Առաջինը տեղաշարժվեցին գերմանական գոթական ցեղերը: Նրանք հաստատվեցին
Դանուբ գետից մինչև Դնեպր գետն ընկած շրջաններում: Շուտով բաժանվեցին երկու
մեծ ցեղային միությունների՝ արևմտյան (վեստ) և արևելյան (օստ) գոթեր: IV դարում Եվրոպա ներխուժեցին թյուրքալեզու հոները: Նրանք դուրս մղեցին Սև ծովի հյուսիսային շրջաններում բնակվող արևելյան գոթերին: Արևմտյան գոթերը տեղափոխվեցին Հռոմեական կայսրության տարածք:

4. Վերհիշեք թե երբ է Հռոմեական կայսրությունը բաժանվել երկու մասի
Հռոմեական կայսրությունը 395 թ. բաժանվել էր երկու մասի:

5. 451թ ինչ հայտնի ճակատամարտ է տեղի ունեցել: Ինչ նշանակություն է ունեցել այն Եվրոպայի համար:
451 թ. հռոմեական բանակը գերմանական ցեղերի հետ միասին պարտության
մատնեց հոներին: Այս ճակատամարտը, որ հայտնի է «Ժողովուրդների ճակատամարտ» անվամբ, համաշխարհային պատմության կարևորագույն իրադարձություններից է: Դրա շնորհիվ Արևմուտքն ազատվեց քոչվոր հոներից: Սա կայսրության վերջին ռազմական հաջողությունն էր: Պետության գործերն արդեն տնօրինում էին ոչ թե կայսրերը, այլ բանակի բարբարոս հրամանատարները: