Month: September 2024

Տեսական մասը կրկնեք այստեղ․

Առաջադրանքներ․

1)Զուգահեռագծի պարագիծը 48սմ է։ Գտեք զուգահեռագծի կողմերը, եթե՝

ա)կողմերից մեկը մյուսից մեծ է 3սմ-ով

10.5 13.5

բ)երկու կողմի տարբերությունը 7սմ է

10.25 17.25

գ)կողմերից մեկը երկու անգամ մեծ է մյուսից

8, 8, 16,

2)Ըստ գծագրի տվյալների՝ գտե՛ք զուգահեռագծի պարագիծը.

20+20+15+15=70

3)ABCD զուգահեռագծի պարագիծը 50 սմ է, <C=30⁰, իսկ CD ուղղին տարված BH ուղղահայացը 6,5 սմ է։ Գտեք զուգահեռագծի կողմերը։

193+13=26 50-26=24 24:2=12

13,12:

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

1)Գտե՛ք ABCD զուգահեռագծի անկյունները, եթե՝

ա) ∠ A = 45°

բ) ∠ C – ∠ D = 50°

գ) ∠ A + ∠ C = 81°

դ) ∠ A = 0,5∠ B։

2)Ըստ գծագրի տվյալների՝ գտե՛ք զուգահեռագծի պարագիծը.

3)Զուգահեռագծի կիսապարագիծը 24 սմ է, կողմերից մեկը երկու անգամ մեծ է մյուսից, իսկ մեծ կողմին տարված բարձրությունը 4 սմ է։ Գտե՛ք զուգահեռագծի անկյունները։

Ո՞վ է մարդը: Նա առեղծվածային էակ է, ով ունի զարմանահրաշ հատկություն՝ մտածելու, ճանաչելու ունակություն և ինքնագիտակցություն։ Բարձրակարգ մյուս կենդանիներից մարդը տարբերվում է նաև իր անելիքը նախապես ծրագրելու և այն իկատար ածելու հմտությամբ։ Նա ունի երկու կյանք։ Մեկը սովորական ապրելակերպն է, որով նմանվում է իր նմաններին և կատարում է համապատասխան գործողություններ՝ սովորում, ամուսնանում, աշխատում և իրեն փոխարինող է պատրաստում։

Ինչ հատկանիշներ պետք է ունենա մարդը

պետք է լինի մարդու կառուցվացքով և կարողանա խոսել։

• Ինչով է մարդը տարբերվում կենդանական աշխարհի այլ ներկայացուցիչներից

Մարդը տարբերովում է նրանով, որ ունի խոսելու անակոթյաուն, ավվելի խելացի է, կարաողանում ավելի շատ գործողություն էր անաել։

• Ինչն է բնորոշ միայն մարդուն

ախտոտել բնությաունը, միջավայրը վնասել,

Առաջադրանքներ․
1) Պարզեք՝ (-3;1) թվազույգը համակարգի լուծու՞մ է․

{-3+1-3≠0
{-6-3-1≠0

{-3-1+4=0
{-9+4+5=0

2) Ցույց տվեք, որ (-2;1) թվազույգը համակարգի լուծում չէ․

{-4-1+5=0
{-2+1-3≠0

{-4+5-1=0
{-6-4≠0

3) a-ի և b-ի ի՞նչ արժեքների դեպքում (1;0) թվազույգը համակարգի լուծում է․

{2+0=a
{b-0=2
(a=2, b=2)

{3-0=3
{2+0=b
(a=ցանկացած թիվ, b=2)

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)
1) Ելնելով տրված պայմանից, կազմեք երկու անհայտով երկու առաջին աստիճանի հավասարումների համակարգ․
ա)երկու թվերի գումարը 7 է, իսկ տարբերությունը՝ 2
{x+y=7
{x-y=2
բ)երկու թվերի տարբերությունը 12 է, իսկ գումարը՝ 27
{x-y=12
{x+y=27
2) Ցույց տվեք, որ (1;2) թվազույգը համակարգի լուծում է․

{1+2-3=0
{1-2+1=0

{2,5-2,5=0
{0,5-0,5=0

{2+6-8=0
{4-2-2=0

{0,35+3,2-3,55=0
{0,16-0,28+0,12=0

Դպրոցն ավարտելուց շատ չանցած՝ Էյնշտեյնը լրջորեն հետաքրքրվում է մաթեմատիկայով և սկսում ջանասիրաբար ուսումնասիրել այն: Որոշ ժամանակ Իտալիայում ապրելուց հետո տեղափոխվում է Շվեյցարիա, որտեղ մաթեմատիկայի և բնական գիտությունների բնագավառում նրա ունեցած հաջողությունները լայն ճանաչում են գտնում:

Մեկ տարվա ընթացքում 26-ամյա Էյնշտեյնը հրապարակում է գիտական հոդվածներ, որոնք հիմնովին փոխում են գիտնականների մտածելակերպը: Էյնշտեյնի գիտական գաղափարներն այնքան անսովոր էին, որ սկզբում մարդիկ չէին կարողանում դրանք հասկանալ:

Էյնշտեյնը ստեղծում է ժամանակի և տարածության վերաբերյալ տեսություն (հարաբերականության տեսություն), ինչպես նաև մեծապես նպաստում չափազանց փոքր մասնիկների (օրինակ՝ էլեկտրոններ, պրոտոններ և այլն) վարքագծի տեսության (քվանտային տեսություն) ուսումնասիրմանը:

Մեր ժամանակներում հենց այդ տեսություններն են հնարավորություն տալիս գիտնականներին ավելի լավ հասկանալ ատոմների և տիեզերքի կառուցվածքը: Հատկապես հետաքրքիր գաղափարներ էին արտահայտված նրա մշակած հարաբերականության տեսությունում:

Ըստ այդ տեսության, եթե որևէ մարմին շարժվի լույսի արագությանը մոտ արագությամբ, ապա այդ մարմնի համար ժամանակի ընթացքը կդանդաղի, նրա երկարությունը կփոքրանա, իսկ զանգվածը կաճի: Այդ տեսության հիմնական դրույթներից մեկն էլ այն է, որ լույսի արագությունը հաստատուն է և հավասար է վայրկիանում 300 հզ. կմ-ի:

Էյնշտեյնի տեսությունը նաև կապ է հաստատում էներգիայի ու զանգվածի միջև և արտահայտվում է E=mc2 բանաձևով, որտեղ E-ն էներգիան է, m-ը՝ զանգվածը, c-ն`   լույսի արագությունը: 1914թ.-ին Էյնշտեյնը վերադառնում է Գերմանիա: Իր գիտական աշխատանքների շնորհիվ նա նշանավոր է դառնում ողջ աշխարհում և 1921թ.-ին արժանանում ֆիզիկայի բնագավառի Նոբելյան մրցանակի:

Գերմանիայում նացիոնալ-սոցիալիստական կուսակցության ազդեցության ուժեղացման ժամանակ, սակայն, ազգությամբ հրեա Ալբերտ Էյնշտեյնը հետևողականորեն ենթարկվում է ստորացումների ու վիրավորանքների: Ի վերջո, նա վճռում է թողնել Գերմանիան և 1933թ.-ին արտագաղթում է ԱՄՆ, որտեղ էլ ապրում է մինչև իր կյանքի վերջը:

Չնայած Էյնշտեյնի գիտական գաղափարները հետագայում օգտագործվեցին ատոմային զենքի ստեղծման նպատակներով՝ ինքը՝ գիտնականը, դեմ էր դրա ստեղծմանը: Նա խաղաղության հաստատման շարժման ականավոր առաջամարտիկ էր: Ալբերտ Էյնշտեյնը մահացել է 1955 թվականի ապրիլի 18-ին:

 Այս պատմությունից հասկացա, որ որքան էլ մեծ լինենք, միշտ էլ հոգու խորքում մանուկ ենք լինելու։ Հասկացա, որ ոչ ամեն ծիծաղի հետև ուրախություն կա, հնարավոր է, որ չնայած ծիծաղին մարդը դվար ժամանակներ է ունենում։

1.Տրված հավասարումից y-ը արտահայտեք x-ով․

x+y=5

y=5-x

2x-y=3
y=2x-3

x+y-5=0
y=5-x

2x-y+2=0
y=2x-2

3x+5y=8
5y=8-3x

-3x+2y=7

2.Կազմեք երկու անհայտով առաջին աստիճանի հավասարում հետևյալ պայմանից՝

ա)Երկու թվերի գումարը հավասար է 10:
x-y=0

բ)2լ կաթը և 3 բատոն հացը միասին արժեն 990 դրամ։
x+y=990

3.a-ի ի՞նչ արժեքի դեպքում (3,-2) թվազույգը 3x-ay-4=0 հավասարման լուծում է։

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1.Տրված հավասարումից y-ը արտահայտեք x-ով․

4x-y+3=0

x-3y+6=0

3x+y-2=0

3x+2y-5=0

2.Կազմեք երկու անհայտով առաջին աստիճանի հավասարում հետևյալ պայմանից՝

ա)Երկու թվերի գումարը հավասար է 20:

բ)3 կոնֆետը և 4 թխվածքաբլիթը միասին արժեն 1800 դրամ։

3.b-ի ի՞նչ արժեքի դեպքում (-1,-4) թվազույգը bx-7y-3=0 հավասարման լուծում է։

Տնային

1. Ավարտի՛ր դասարանական աշխատանքը:
2. Բլոգում պատմի՛ր կատարածդ փորձի մասին:
3. Որոշի՛ր տարրերի օքսիդացման աստիճանները հետևյալ միացություններում.

ա )CO2 , H2Se, NO , SiO2, 

բ) BaO, N2O5, P2O5, NH3

ա )CO2=+4, -2
H2Se= +1, -2
NO= +2, -2
SiO2= +4, -2 

բ) BaO=+2, -2
N2O5= +5, -2
P2O5= +5, -2
NH3= -3, +1

Առաջադրանքներ․
1) Գրե՛ք անհայտների գործակիցները և ազատ անդամը
ա) 3x — y + 5 = 0
գործակից՝ 3, -1
ազատ անդամ՝ 5

բ) 2x — 5y — 1 =0
գործակից՝ 2, -5
ազատ անդամ՝ -1

գ) 2x + 3y — 1 = 0
գործակից՝ 2, 3
ազատ անդամ՝ -1

դ) 4x — 7y — 4 = 0
գործակից՝ 4, -7
ազատ անդամ՝ -4
2) Ցույց տվեք, որ (1; -1), (5; -7), (-3; 5) թվազույգերը 3x + 2y — 1 = 0 հավասարման լուծումներ են
(1; -1)=3-2-1=0
(5; -7)=15-14-1=0
(-3; 5)= (-9)+10-1=0
3) Հետևյալ թվազույգերը 2x — y + 4 = 0 հավասարման լուծումնե՞ր են
ա) (1; -2)
բ) (0; 4)
գ) (-2; 1)
դ) (3; 4)
ե) (5; 0)
զ) (-2; 0)

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)
1) Տրված a, b և c թվերով կազմեք առաջին աստիճանի երկու անհայտով հավասարում
ա) a = 5, b = 4, c = -2=5x+4y-2
բ) a = 0, b = -3, c = 4
գ) a = 0, b = 2, c = -1
դ) a = -5, b = -1, c = 0
2) (1;3) թվազույգը հավասարման լուծո՞ւմ է
ա) 2x — 3y + 5 = 0
բ) -x + y — 2 = 0
գ) x — y — 6 = 0
դ) 7x — 3,2y + 4= 0
ե) x + 2y — 7 = 0
զ) 4x — 7y + 21 = 0
3) Ցո՛ւյց տվեք, որ (2;1) թվազույգը 2x — 6y = -2 հավասարման լուծում է, իսկ (1;2) թվազույգը՝ ոչ։
(2;1) 2*2-6*1=4-6=-2
(1;2) 2*1-6*2=2-12=-10