Month: March 2025

1. Ինչպե՞ս կարելի է բարձրացնել օրգանիզմի դիմադրողականությունը շնչառական հիվանդությունների նկատմամբ

Օրգանիզմի դիմադրողականությունը բարձրացնելու համար հարկավոր է հետևել մի շարք առողջարար սովորույթների․

• Առողջ սնունդ – Սննդակարգում ներառել վիտամիններով և հակաօքսիդանտներով հարուստ մթերքներ (մրգեր, բանջարեղեն, ընկույզներ, մեղր, սխտոր, կոճապղպեղ):
• Հեղուկների բավարար ընդունում – Ջրի, խոտաբույսերի թեյերի և բնական հյութերի օգտագործումը օգնում է օրգանիզմի մաքրմանը և խոնավությանը:
• Ֆիզիկական ակտիվություն – Ամենօրյա թեթև վարժությունները, քայլքը և շնչառական մարզումները բարելավում են թոքերի աշխատանքը:
• Օդափոխություն և խոնավեցում – Փակ տարածքներում անհրաժեշտ է ապահովել թարմ օդի հոսք և խոնավություն:
• Ճիշտ քուն և հանգիստ – 7-9 ժամանոց լիարժեք քունը ամրացնում է իմունային համակարգը:
• Մրսածության կանխարգելում – Հագնվել եղանակին համապատասխան, խուսափել մարմնի գերտաքացումից կամ գերսառեցումից:
• Վատ սովորույթների հրաժարում – Ծխախոտի և ալկոհոլի չարաշահումը թուլացնում են շնչառական օրգանները:
• Պատվաստում – Անհրաժեշտության դեպքում բժշկի խորհրդով կարելի է պատվաստվել շնչառական հիվանդություններից պաշտպանվելու համար:

2. Որո՞նք են շնչառության հիգիենայի հիմնական կանոնները

• Քթի միջոցով շնչառություն – Միշտ փորձել շնչել քթի միջոցով, քանի որ այն օդը ֆիլտրում, տաքացնում և խոնավեցնում է:
• Օդափոխված և մաքուր միջավայր – Խուսափել ծխով, փոշով կամ այլ վնասակար նյութերով աղտոտված օդից:
• Ճիշտ կեցվածք – Ուղիղ նստել կամ կանգնել, որպեսզի թոքերը լիարժեք կարողանան օդ ընդունել:
• Հաճախակի օդափոխություն – Սենյակը պարբերաբար օդափոխել, հատկապես ձմռանը, երբ խոնավությունը ցածր է:
• Շնչառական վարժություններ – Կատարել հատուկ վարժություններ թոքերի ծավալն ավելացնելու և շնչառությունը բարելավելու համար:
• Քթի և բերանի հիգիենա – Ամեն օր լվանալ քիթը աղաջրով, իսկ բերանի խոռոչը լվանալ հակաբակտերիալ լուծույթներով:
• Վարակներից պաշտպանություն – Հիվանդ մարդկանց հետ շփման ժամանակ կրել դիմակ, պահպանել սոցիալական հեռավորություն:
• Ձեռքերի հիգիենա – Լվանալ ձեռքերը օճառով, հատկապես մրսածության սեզոնին:

3. Ինչպե՞ս են հեռացվում քթի խոռոչ կամ շնչափող ընկած առարկաները

Քթի խոռոչում գտնվող օտար մարմնի հեռացում․

• Խնդրել տուժածին ուժեղ փչել քթով, փակելով մյուս քթանցքը:
• Եթե առարկան չի հեռանում, անհրաժեշտ է դիմել բժշկի:
• Չի թույլատրվում խորացնել օտար մարմինը՝ փայտիկով կամ այլ միջոցներով:

Շնչափողում գտնվող օտար մարմնի հեռացում․

• Եթե տուժածը հազում է, թողնել, որ ինքնուրույն փորձի հեռացնել օտար մարմինը:
• Եթե շնչառությունը դժվարացել է, անհրաժեշտ է իրականացնել Հեմլիխի հնարքը․
  1. Տուժածին կանգնեցնել կամ նստեցնել:
  2. Կանգնել նրա հետևում, գրկել իրանը երկու ձեռքով:
  3. Մեկ ձեռքը բռունցքի ձևով տեղադրել պորտի և կրծքավանդակի ստորին մասի միջև:
  4. Մյուս ձեռքով սեղմել բռունցքը՝ կատարելով արագ, դեպի վեր ուղղված շարժումներ (5 անգամ):
  5. Եթե օտար մարմինը չի դուրս եկել, կրկնել հնարքը կամ անհապաղ դիմել շտապ օգնության:

1. Որքան է 4,03* 10  23 թվով երկաթի մոլեկուլների քանակը (մոլ):

n — ?

N = 4,03 * 10^-23

N_A = 6,02 * 10^-23

n = N/N_A = 4,03 * 10^-23 / 6,02 * 10^-23 = 0,669 մոլ

2. Որքան է 0,4 մոլ քանակով ջրածնի ատոմների թիվը:

N = ?

n = 0,4

N_A = 6,02 * 10^-23

N = n * N_A = 0,4 * 6,02 * 10^-23 = 2,408 * 10^-23

3. Տրված է’ K2SO4, Na2O, CaCO3, CO2, NaOH, H2SO4, AgCl, Cu(OH)2, N2O5, Fe(OH)3, HCl, Ba(OH)2, HNO3, ընտրիր

ա) օքսիդի, Na2O, CO2, N2O5
բ) հիմքի, NaOH, Cu(OH)2, Fe(OH)3, Ba(OH)2
գ) թթվի, H2SO4, HCl, HNO3
դ) աղի բանաձև(եր)ը: K2SO4, CaCO3 , AgCl

Իշխանության դրական և բացասական կողմերը

Դրական կողմերը՝
Կարգ ու կանոն – Իշխանությունն ապահովում է հասարակության կարգավորված աշխատանքը, օրենքի գերակայությունը և հանրային անվտանգությունը։
Արտոնություններ և հնարավորություններ – Իշխանություն ունեցող անձինք կամ խմբերը կարող են ազդեցություն ունենալ երկրի զարգացման, բարեփոխումների իրականացման և մարդկանց կյանքի բարելավման վրա։
Տնտեսական և սոցիալական զարգացում – Իշխանությունը կարող է խթանել տնտեսության աճը, ներդրումները և բարելավել սոցիալական ծրագրերը։
Ազգային անվտանգություն – Պետական իշխանությունը պաշտպանում է քաղաքացիներին արտաքին սպառնալիքներից ու ներքին անկայունություններից։

Բացասական կողմերը՝
Չարաշահում և կոռուպցիա – Իշխանությունը կարող է բերել անարդարությունների, կոռուպցիոն սխեմաների և սեփական շահերի պաշտպանությանը։
Անկառավարելիություն – Չափազանց մեծ իշխանությունը հաճախ վերածվում է բռնապետության, երբ որոշումները կայացվում են առանց հաշվի առնելու ժողովրդի կամքը։
Հասարակության պառակտում – Երբ իշխանությունը չի ծառայեցվում հասարակության շահերին, այն կարող է առաջացնել բևեռացվածություն, դասակարգային անհավասարություն և սոցիալական հակասություններ։
Անհատական ազատությունների սահմանափակում – Որոշ իշխանական համակարգեր կարող են սահմանափակել խոսքի ազատությունը, մամուլի անկախությունը և քաղաքացիների իրավունքները։

Իշխանությունը՝ առավելություն, արտոնություն, թե…

Իշխանությունը կարող է լինել ինչպես արտոնություն, այնպես էլ պատասխանատվություն։

• Եթե այն օգտագործվում է միայն անձնական շահերի համար, ապա այն դառնում է արտոնություն, որի միջոցով որոշ մարդիկ կարող են իրենց վեր դասել ուրիշներից։
• Եթե այն ծառայում է հասարակությանը, ապա այն ավելի շատ պատասխանատվություն է, քանի որ պահանջում է ծանր որոշումներ, արդարության պահպանում և հասարակության բարեկեցության ապահովում։

Ինչպես է իշխանությունն ազդում մարդկանց վարքագծի վրա

Իշխանությունն ազդում է մարդկանց վարքագծի վրա տարբեր միջոցներով՝
Օրենքներ և կանոնակարգեր – Սահմանելով օրենքներ, որոնց խախտման դեպքում մարդիկ պատժվում են։
Կրթություն և քարոզչություն – Կրթական համակարգի, լրատվամիջոցների և սոցիալական հարթակների միջոցով ձևավորում է մարդկանց մտածելակերպը։
Պարգևատրումներ և պատժամիջոցներ – Ստեղծելով խրախուսիչ մեխանիզմներ կամ սահմանելով պատժամիջոցներ, պետությունը կարող է ուղղորդել մարդկանց վարքագիծը։
Մշակութային և գաղափարական ազդեցություն – Ազդում է հանրային կարծիքի, ազգային ինքնության և մշակույթի ձևավորման վրա։

Պետությունը կարգուկանոն հաստատելու և պաշտպանելու միջոցները

Օրենսդրական համակարգ – Սահմանադրություն, օրենքներ, իրավական կարգավորումներ։
Իրավապահ մարմիններ – Ոստիկանություն, դատական համակարգ, ազգային անվտանգություն։
Բանակ – Արտաքին սպառնալիքներից պաշտպանվելու և ներքին կայունությունը պահպանելու համար։
Հասարակական վերահսկողություն – Քաղաքացիական ակտիվություն, ընտրական համակարգ, մամուլի ազատություն։
Տնտեսական մեխանիզմներ – Հարկային քաղաքականություն, աշխատաշուկայի կարգավորում, սոցիալական ապահովության ծրագրեր։

Օ՜, գրքերի աշխարհը – տիեզերք է անեզր:
Արևների նման բազմապիսի,
Ե՛վ աստղերի նման, և՛ շողերի –
Ես սիրում եմ գրքերը, որ աշխարհի մասին
Բարբառում են անձուկ ու մտերիմ:
Տարփանքով, ինչպես պատանին,
Որ սիրում է իր լույս ընկերուհուն փարվել-
Ես սիրում եմ գրքերը թե՛ նոր, թե՛ հին,
Թե՛ արվեստով գրված, թե՛ անարվեստ:
Բայց և կամքով անշեղ, ինչպես ղեկավարը,
Ինչպես ա՛յրն է հասուն ձգտում սիրած գործին,-
Ես սիրում եմ գրքերի աշխարհը,
Իմ խոհերի վսեմ այրուձին:
Նրանք շա՜տ են ու բազմապիսի, տարբեր ու գունագեղ,
Ծնված զանազան դարերում ու երկրներում,
Յուրաքանչյուրը բերում է մի առանձի՛ն պարգև,
Յուրաքանչյու՛րն իր մեջ մի աշխարհ է կրում:-
Մեր կյանքի երկար ճանապարհին
Հանդիպում են նրանք հետզհետե,
Եվ դառնում են ընկեր ու մտերիմ,
Կամ մնում են անցած տարիների ետևը:
Ուղեկից են դառնում մինչև ի մահ
Մի քանիսը միայն` անդավաճան հավետ,-
Եվ այնպիսի՛ գրքեր կան, որ չարքերի նման
Հալածում են մեզ մինչև վե՛րջ:
Գրքեր կան, որ կյանքում մի ակընթա՛րթ միայն
Մեզ ժպտալով` անցնում են ու կորչում,
Բայց նրանցից մնում է մեր սրտերում մի բան,
Որ տարինե՜ր ենք մենք անրջում:
Գրքեր կան, որ խոժոռ են ու խստադեմ,
Ինչպես ուսուցիչը, կամ առաջնորդը,-
Եվ այնպիսի՛ գրքեր ես գիտեմ,
Որ համրերի նման անհաղո՛րդ են:
Աղջիկների նման սեթևեթ
Կան կարկաչուն գրքեր, որ հանդիպում են մեզ,
Հրապուրում, գերում — և մոռացվում հավետ…
Օ՜, գրքերի աշխարհը – տիեզերք է անեզր:
Նրանք շա՜տ են ու բազմապիսի,
Յուրաքանչյուրն իր մեջ մի աշխարհ է ուրույն,
Եվ պատմում են նրանք մեզ աշխարհի մասին
Խոսքերով անկրկնելի ու անագորույն:-
Կան անզգեստ գրքեր, կան պճնազարդ
Ֆոլիանտներ, որոնք սնամեջ են, ինչպես
Ասորական արքա Բալթասարը,
Որ պճնում էր իրեն պչրուհու պե՛ս:
Եվ անարվեստ գրքեր կան, որ բնության նման
Խառնիխուռն են թվում, խառնիճաղանջ,
Բայց գերում են, կապում մինչև ի մահ,
Եթե անխոնջ ոգով ու տքնությամբ ջանաս
Խորասուզվել, բանալ գաղտնիքները նոցա,
Նոցա ներքին դաշնությունն հասկանալ,-
Այդ գրքերը խոհի ամրոցներ են գոցած,
Եվ կբացվեն քո դեմ, եթե լինես անահ:
Գրքեր կան, որ դրսից նման են հոյաշեն
Դղյակների, սակայն ներս ես մտնում դու երբ-
Գաղջ` շնչում է դեմքիդ ամայության փոշին
Եվ սեղմում է կոկորդդ մի մեռյալ ձե՛ռք:
Անտառների նման գրքեր կան թանձր ու մութ,
Կան օվկիանի՜ նման անհուն գրքեր,
Կան զեփյուռի նման, նման քամու՜,
Կան, որ գգվում են մեզ, ինչպես ձեռքեր:-
Ե՛վ սրինգի ձայնով, և՛ շեփորի,
Ե՜վ որոտի ձայնով կան գրքեր,
Եվ կան անձա՜յն գրքեր, որ լռին
Սրսկում են մեր սիրտը եղերական կրքեր…
Օ՜, գրքերի աշխարհը – տիեզերք է անեզր:
Ես սիրում եմ նրանց բազմախորհուրդ
Այս ինքնությունը դաշն, անկրկնելի,
Նրանց միջև եղած տարբերությունն այս խոր,-
Եվ բոլո՛րն են նրանք ինձ սիրելի:
Արեգակի բոլո՛ր երանգների նման,
Տիեզերքի նման բազմալեզու-
Ես սիրում եմ նրանց երփներանգ
Այս հուրերը կիզուն
Եվ բնության բոլո՛ր ձայների,
Եվ մարդկային կյանքի բուրմունքների բոլոր
Այս ճառագու՛մն եմ ես սիրում վերին,
Այս բույրը մշտահոլով:
Եվ այս ամենը` մեծ մի դաշնություն կազմած,
Կազմած ուրույն մի կյանք, մի ինքնամփոփ աշխարհ-
Մեր տների փայտյա դարակներում բազմած`
Ապրում են լու՜ռ կյանքով և կենդանի են հար:
Ես սիրում եմ նրանց լաբիրինթոսն այս լուռ,
Երանգների՜, գույնի՜ շռայլությունն այս մեծ,
Ինձ սիրելի է միշտ բազմազեղումն այս խոր…
Օ՜, գրքերի աշխարհը – տիեզերք է անեզր: 

1.Կարդա՛ պատմվածքը, քո բառերով փոխադրի՛ր:
1898 թվականին Թիֆլիսից Կարս գնացող երկաթուղի էր բացվել։ Մի երեկո Լոռու գյուղերից մեկում Ուհանես բիձեն նստած էր իր տան մոտ ու զրույց էր անում գյուղացիների հետ։ Ուհանեսը պատմում էր, թե ինչպես սկսվեց երկաթուղու շինությունը։ Մի օր նա ու իր բարեկամ Սիմոնը անտառում ճիպոտ էին կտրում, երբ տեսան, որ մի քանի շլապկավոր մարդիկ ներքևից բարձրացան ու շարժվեցին ջրի ուղղությամբ։ Ուհանես բիձեն անմիջապես հասկացավ, որ ինչ-որ բան է կատարվում, բայց Սիմոնը կարծում էր, որ սովորական նրանք ճանապարհորդներ են։ Սակայն որոշ ժամանակ անց պարզվեց, որ իրոք ինչ-որ բան փոխվում էր։ Տերսանց ջաղացի մոտ մի սպիտակ փայտ էին տնկել, ինչը Ուհանես բիձուն էլ ավելի կասկածելի թվաց։ Մի փոքր ժամանակ անց լուր եկավ, որ այստեղով երկաթուղու գիծ են անցկացնելու։ Ուհանես բիձեն Սիմոնին ասաց, որ վերջ ի վերջո նրա կասկածանքները ճիշտ էին։ Գյուղացիների միջև վեճ սկսեց՝ արդյոք երկաթուղին բարիք էր բերելու, թե վնաս։ Որսկան Օսեփը դժգոհում էր, որ գնացքի աղմուկից ամբողջ անտառը կենդանիներից դատարկվել է։ Հովիվներից մեկն էլ ասում էր, որ երբ տեսնում է, թե ինչպես են քանդում ձորերը, սիրտը ցավում է, ասես հարազատ մի բան կործանվում է։ Այդ պահին երկաթուղու վրա աշխատող օտարականներից մեկը դուրս եկավ ձորից ու մոտեցավ գյուղացիներին ալյուր գնելու համար։ Ուհանես բիձեն սկսեց հարցուփորձ անել, թե որտեղից է եկել։ Երբ գյուղացիները իմացան, որ նա Սիվասից է՝ զարմացան, թե ինչպես է այդքան հեռվից մարդ եկել այստեղ աշխատելու։ Հարսներից մեկը ալյուրը բերեց, իսկ երբ օտարականը փորձեց վճարել, Ուհանես բիձեն հրաժարվեց վերցնել գումարը՝ ասելով, որ իրենց գյուղում անծանոթներից հացի փող չեն վերցնում։ Երբ օտարականը ալյուրով հեռացավ, գյուղացիներից ոմանք դժգոհեցին, որ չի կարելի բոլորին անվճար ալյուր տալ՝ պաշարները կվերջանան։ Սակայն Ուհանես բիձեն պնդում էր, որ ով էլ գա, իրենց գյուղի ավանդույթով պետք է հյուրասիրել։ Հենց այդ պահին, հեռվում լսվեց գնացքի սուլոցը։ Երկաթուղին արդեն մտել էր նրանց ձորերը։
2. Դո՛ւրս գրիր խոսակցական և բարբառային բառերը, բացատրի՛ր բառարանով:
Բիձա — ծերունի
ղարիբ — անծանոթ
մուֆտա — անկապ, անվճար
ճալում — արոտավայր
ճիպոտ — բարակ ճյուղ, ձող
կազեթ — թերթ
խրտնեցին — վախեցան, փախան
պախրա — վայրի կաթնասուն կենդանի
մղկտում — թախծում
դագանակ — հովվական երկար ցուպ, նեցուկ
վռչացին — ձայն տվեցին
3. Քո կարծիքով, երկաթուղին ի՞նչ վնաս և օգուտ կբերի գյուղին:
Իմ կարծիքով որոշ գյուղացիներին վնաս կբերի մի քանի պատճառներով, օրինակ՝ որսորդները դժգոհ էն, քանի որ գնացքի աղմուկից ամբողջ անտառը կենդանիներից դատարկվել է։ Հովիվներից մեկն էլ ասում էր, որ երբ տեսնում է, թե ինչպես են քանդում ձորերը և արոտավայրերը, սիրտը ցավում է։ Բայց ամեն դեպքում, իմ կարծիքով երկաթուղու օգնությամբ ավելի հարմար կլինի գյուղից դուրս գալ ուրիշ տարածքներ։
4. Ըստ գյուղացիների՝ երկաթուղին ինչ վնաս և օգուտ կբերի գյուղին:
Որսկան Օսեփը դժգոհում էր, որ գնացքի աղմուկից ամբողջ անտառը կենդանիներից դատարկվել է։ Հովիվներից մեկն էլ ասում էր, որ երբ տեսնում է, թե ինչպես են քանդում ձորերը, սիրտը ցավում է։
5. Թումանյանը այս պատմվածքի միջոցով ինչ էր ուզում ասել իր ընթերցողին. ի՞նչ հասկացար:

1898 թվին նոր էր բացվել Թիֆլիսից Կարս գնացող երկաթուղին։ Լոռու գյուղերից մեկում մի իրիկնադեմ Ուհանես բիձու դռան գերանների վրա նստոտած զրույց էինք անում։ Ուհանես բիձեն մեզ պատմում էր, թե ինչպես սկսվեց երկաթուղու շինությունը։
«Մի տարի ես ու մեր Սիմոնը ներքի ճալումը ճիպոտ էինք կտրում»։— Էսպես էր պատմում նա։
«Մին էլ տեսանք մի քանի սիպտակ շլապկավոր մարդիկ ներքևից դուրս եկան ու ջուրնիվեր, ջուրնիվեր գնացին։
— Ասի՝ հե՛ Սիմոն։
— Թե՝ ի՞նչ ա։
— Ասի՝ էստեղ մի բան կա։
— Թե՝ ի՞նչ պըտի ըլիլ, ճամփորդ մարդիկ են, կարելի ա ճամփեն կորցրել են, իրենց համար գնում են։
— Ասի՝ չէ, էստեղ մի բան կա, ետնա կիմանաս։
Եկանք տեսանք Տերսանց ջաղացի կտերը մի սիպտակ փետ ա տնկած։
— Ասի՝ հե՛ Սիմոն։
— Թե՝ ի՞նչ ա։
— Ասի՝ հիմի տեսնո՞ւմ ես։
— Թե՝ էս ի՞նչ ա որ։
— Ասի՝ հալա դեռ կաց, ետնա կիմանաս․․․
Սրանից մի քանի ժամանակ անցկացավ— մին էլ տեսնենք կազեթ եկավ, թե՝ բա՜ երկաթուղու ճամփեն դեսն են տանում․․․
— Ասի՝ հե՛ Սիմոն։ ​— Թե՝ ի՞նչ ա։
— Ասի՝ հիմի տեսա՞ր՝ խոսքս որտեղ դուրս եկավ…
— Ա՛յ լեզուդ պապանձվեր, հա՛,— ձայն տվեց էն կողմից որսկան Օսեփը։
— Ա՛յ աղա, ընչի՞ ես էդպես ասում, ի՞նչ մի վնաս բան ա երկաթուղին,— մեջ մտան մի քանի գյուղացի։
— Վնաս չի, բա ի՞նչ ա, եկավ ձորերումը ծղրտաց, էլ պախրա չմնաց, կխտար չմնաց, ձենիցը խրտնեցին, փախան կորան։
— Պախրեն ու կխտարը չէ, հավատա, ես էլ կկորչեմ,— խոսքն առավ մի հովիվ, որ դագանակին հենված կանգնած էր։— Գնում եմ քարի գլխին կանգնում եմ, ձորերին մտիկ եմ անում, որ էն քարափները քանդելիս տեսնում եմ, սրտիս ծերը մղկտում ա, ոնց որ թե մարդի երեխեն թշնամու ձեռին քրքրելիս ըլեն, ու մարդ կարենա ոչ թե օգնի…
— Չէ՜, շատ բան կփչանա,– սրա հետ էլ հառաչեցին մի քանիսը։
Ու սկսվեց վեճը երկաթուղու վրա, թե երկաթուղին օգուտ էր բերելու, թե վնաս։
Էդ վեճի ժամանակ երկաթուղու գծի վրա աշխատող օտարականներից մինը ձորիցը դուրս եկավ ու մոտեցավ մեզ։
— Բարի իրիկուն ձեզ։
— Աստծու բարին, ուստա։
— Ինձ մի չափ ալյուր է հարկավոր, ձեզանից ո՞վ ալյուր կծախի,— դիմեց օտարականը ամենքիս։
— Ո՞րտեղացի ես, ուստա,— հարցրեց Ուհանես բիձեն։
— Օսմանլվի հողիցն եմ։
— Ուհանես բիձա, հալա մի հարցրու տես ո՞ր քաղաքիցն ա,— խնդրեց մի գյուղացի։
— Քու քաղաքի անունն ի՞նչ ա, բարեկամ,— կրկին հարցրեց Ուհանես բիձեն։
— Սըվազ։
— Սըվա՜զ,— երկարացնելով ու խորհրդավոր կրկնեց Ուհանես բիձեն։
— Ի՞նչ ասավ, Ուհանես բիձա։ ​ — Սըվազ…
— Պա՛հ, քու տունը չքանդվի…— ծափ տվին ու ծիծաղեցին մի քանի գյուղացի։
— Էնտեղից էստեղ քանի՞ ամսվա ճանապարհ է,— շարունակում էր իր հարցուփորձը Ուհանես բիձեն։
— Երեք ամսվա։
— Պա հո՜…— միաբերան զարմացան ամենքը։
— Համեցեք, ղարիբ ախպեր, նստի, հաց բերեն, հաց անուշ արա։
— Չէ՛, շնորհակալ եմ, վռազ եմ. ձեզանից ո՞վ ալյուր կծախի, մի չափ ալյուր տա՝ գնամ։
— Ախչի, մի չափ ալյուր դուրս բերեք,— դռնից ձեն տվեց Ուհանես բիձեն,— գլուխ-գլուխ լցրեք։
Հարսներից մինը մի չափ ալյուր դուրս բերեց, ուզեց դատարկի մեջը, բայց նա թող չարավ։
— Ի՞նչ արժե…
— Ածա, դեռ ածա տոպրակիդ մեջը։
— Չէ, առաջ մի գինն իմանանք։
— Դեռ ածա, հետո կիմանաս, թե որ թանգ ըլի, դարտակելը հեշտ ա։
Ուստեն իր տոպրակը բաց արավ, հարսն ալյուրը մեջը դատարկեց ու գնաց։
— Դե հիմի ի՞նչ տամ,— հարցրեց ուստեն՝ ծոցից քսակը հանելով։
— Ոչինչ, ուստա, ոչինչ չի հարկավոր, քեզ փեշքեշ, մեր աշխարքումը ղարիբից հացի փող չեն առնիլ, էդ տեսակ ադաթ չկա…— ասավ Ուհանես բիձեն ու շարունակեց իր չիբուխը ծխել։
Ուստեն մի քիչ շփոթվեց, չեմ ու չում արավ ու գնաց։
Ուստի գնալուց հետո մի կարճատև լռություն տիրեց, ապա թե խոսեց մի գյուղացի.
— Էն օրը մինն եկել ա, թե՝ մածոն եմ ուզում։ Հարսները մածոն դրին առաջին, կերավ պրծավ, հիմի վեր ա կացել, թե՝ ի՞նչ արժե…
— Ասում եմ՝ ի՞նչը…
Թե՝ մածոնը… ​ — Ասի՝ ա՛յ մարդ, գլխիցս քաշվի, էդպես բաներ մի խոսիլ, թե չէ՝ ոչխարի էլած կաթն էլ կցամաքի…
— Ա՜յ տղա, բա ի՞նչպես անենք… էն լա՞վ ա, որ ով գա մուֆտա ուտի ու տանի՞… էս վրա քանիսն են գալի, գիտե՞ս, թե չէ… էն օրը մնին էլ ես եմ մի խան ալյուր չափել տվել… էդ ո՞ւր կերթա,— մեջ ընկավ Ուհանես բիձու փոքր ախպերը։
— Որ գա՝ մին էլ տուր…— գլուխը վեր քաշելով հանդարտ խոսեց Ուհանես բիձեն։
— Օջախդ շեն կենա,— վռչացին մի քանի ծերեր։
— Աչքս լուս էլի՜. Սըվազից սկսած ով գա՝ չափի տուր, կասես ես նրանց համար եմ աշխատել… Ով գալիս ա՝ բարով, հազար բարի, բան ա ուզում՝ փողը բերի՝ տանի…
Ու սկսեցին վիճել։ Ուհանես բիձեն էլ տաքացավ, աղմուկը մեծացավ։
— Ո՜ւ-ո՜ւ-ո՜ւ…— ձորերում սուլում էր երկաթուղին։
Նոր էր մտել նա մեր ձորերը: