Գրել Էսսե – «Հայաստանը Ռուսական և Օսմանյան կայսրությունների տիրապետության տակ XX դ. սկզբին» թեմայով։
Էսսեի կառուցվածքային պլան
Ներածություն
- Բացել թեման․ XX դարի սկզբին Հայաստանը բաժանված էր Ռուսական և Օսմանյան կայսրությունների միջև։
- Ընդգծել հարցի կարևորությունը․ երկու կայսրությունների քաղաքականությունն էլ մեծ ազդեցություն ունեցավ հայ ժողովրդի ճակատագրի վրա։
- Կարճ ձևակերպել հիմնական խնդիրը․ հայերը ապրում էին տարբեր պայմաններում, բայց ընդհանուր ճակատագիրը կապված էր ազգային ազատագրական ձգտումների հետ։
(Սկիզբ)
այս ամեն XX դարի սկզբին Հայաստանը բաժանված էր Ռուսական և Օսմանյան կայսրությունների միջև։
Ռուսատանը վորոշում եր կայացրել։ Վերացնել բոլոր Հայկական եկեղցինրը և դպրոցները։
1․ Արևելյան Հայաստան (Ռուսական կայսրության կազմում)
- 1828 թ․ Թուրքմենչայան պայմանագրից հետո Արևելյան Հայաստանը միացվել էր Ռուսական կայսրությանը։
- XX դարի սկզբին այն ընդգրկում էր Երևանի, Էրիվանի, Ալեքսանդրապոլի, Նոր Բայազետի, Շուշիի, Ղարաբաղի և այլ նահանգներ։
- Ռուսական իշխանությունները մի կողմից ապահովում էին հայերի ֆիզիկական անվտանգությունը (հատկապես՝ թուրքական և պարսկական հարձակումներից հետո), մյուս կողմից՝ սահմանափակում էին ազգային ինքնավարությունը։
2․ Արևմտյան Հայաստան (Օսմանյան կայսրության կազմում)
- Արեւմտյան Հայաստանը գտնվում էր Օսմանյան կայսրության տիրապետության տակ և բաժանված էր վիլայեթների (Վան, Բիթլիս, Էրզրում, Խարբերդ, Սեբաստիա, Դիարբեքիր)։
- Հայերը այստեղ կազմում էին զգալի բնակչություն, սակայն նրանց վիճակը ծանր էր․ թուրքական իշխանությունները սահմանափակում էին կրթական, տնտեսական և քաղաքական իրավունքները։
- Հայերի հանդեպ բռնությունները հաճախակի էին։ Արդյունքում տեղի ունեցան զանգվածային ջարդեր․
Մհեր Մկրտչյան 