Posted in English 9

Test: Verbs and Prepositions

1. Verbs and Prepositions
1. Stop worrying about your exam – everything will be fine.
2. I’ve waited for Judy for 30 minutes. I’m going home.
3. Stop talking and concentrate on your work.
4. Don’t forget to pay for the newspaper.
5. He explained the computer program to me.
6. I don’t know what we’ll do at the weekend. It depends on the weather.
7. She will arrive in Beijing at 3pm.
8. I like to listen to the radio when I wake up.
9. He borrowed £20 from his brother.
10. Who does this coat belong to?
11. She left without paying for the meal.
12. It was so hot, I couldn’t concentrate on my book.
13. Mothers always worry about their children.
14. Please explain the meaning of this word to your classmates.
15. I’m fed up with waiting for spring.
16. That car belongs to my father.
17. She listens to opera on the tube.
18. A: Which university will you go to? B: It depends on my exam results.
19. A lot of people borrow money from the bank.
20. When she arrived to the pub, it was already closed.


2. Use the verbs in brackets to complete the sentences. Use the correct tense.
1. When I looked (look) out of the window, I saw (see) John.
2. Have you ever played (play) the piano since you left school?
3. I haven’t seen (not see) him for two days.
4. When he tried (try) to open the door, he dropped (drop) his key.
5. They lived (live) in this house since 1987.
6. My father washed (wash) his car while my mother and I prepared (prepare) dinner.
7. Have you met (meet) her yesterday?
8. Mary was (be) in London for three days.
9. The headmaster entered (enter) the classroom when they were writing (write) their exams.
10. He bought (buy) a new car last week.
11. I think that they will arrive (arrive) tomorrow morning.
12. Last Wednesday they played (play) chess after they did (do) their homework.

Posted in Հայոց Լեզու 9, Հայոց Լեզու 9

Թեստային աշխատանք 29․10.2025

1․ Ո՞ր նախադասության մեջ բառի կազմության սխալ կա։

  1. Մենք ցանկանում ենք, որ ձեռնարկության սննանկացումը դաս լինի մյուսներին։ սնանկացումը
  2. Աղջկան տեսնում էր թէ չէ, միանգամից անակնկալի էր գալիս։
  3. Նրա ձեռքին եղել է ինքնաձիգ, և նա սպառնացել է շրջապատի մարդկանց։
  4. Երբեմն այնքան ուժգին էր ձգում սանձը, որ ձին գիրթ կանգ էր առնում։

2․ Ո՞ր նախադասության մեջ բառի կազմության սխալ կա։

  1. Նրա այդ վատ արարքը ծանր խարան է իր ընտանիքի համար։
  2. Բազմիցս խոսվել է այդ մասին, սակայն ապարդյուն։
  3. Ոչ թե հետաքրքրությունն էր նվազել, այլ տուժվածները հոգնել էին իրենց պայքարից
  4. Անբասիր վարկը ձեռք էր բերել տարիների անխոջ աշխատանքով։ անխոնջ

3․ Ո՞ր նախադասության մեջ բառագործածության սխալ կա։

  1. Վկայի ցուցմունքը օգնեց արդարացնելու մեղադրյալին։
  2. Ֆիլմ դիտելիս սիրում եմ որևէ բան ճաշակել։
  3. Ծանր աշխատանքից նրա ուժերն արդեն հատում էին։ հատնում
  4. Չքնաղ այդ տեսարանը հաճելի զգացումներ պարգևեց ինձ։

4․ Ո՞ր նախադասության մեջ բառագործածության սխալ կա։

  1. Ակնոցի վրայից աչքերը հառնեց դիմացը նստած մարդկանց։
  2. Ուժեղ աղմուկից հանկարծակիի գալով՝ մոտեցավ լուսամուտին։
  3. Առվի մեղմ կարկաչյունը հանգստացնում էր հոգնած նյարդերս։
  4. Ավանդության համաձայն՝ վառելիքի դեզը վերածվել է քարե ամրոցի։

5․ Ո՞ր բառը մյուսների հետ ընդհանուր արմատ չունի։

  1. Ձերբազատվել
  2. Ձեռնպահ
  3. Ձեղնահարկ
  4. Ձեռնածու

6․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են պարզ։

  1. Արագիլ, հրավեր, արձան, գոմեշ
  2. Գեղարդ, բարակ, ամրակ, բողոք
  3. Զարմիկ, դադար, գալար, հովար
  4. Հանդարտ, կաղամբ, հարուստ, կորուստ

7․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են պարզ։

  1. Ճանապարհ, ուղեղ, ուժեղ, լծակ
  2. Մանուշակ, հստակ, ճոպան, բանակ
  3. Աստիճան, դրոշակ, շաքար, ոստիկան
  4. Հավատ, կիսատ, չամիչ, մատնիչ

8․  Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են բարդ։

  1. Նամակագիր, շաքարախտ, ծաղկեպսակ, կարմրամորթ
  2. Տեսախցիկ, հաղթաքարտ, դդմապուր, շաքարեղեգ
  3. Հաճոյախոս, բառաձև, վարկառու, գորգագործ
  4. Փշատերև, հայորդի, սրբավայր, սառցապատ

9․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են բարդ։

  1. Հանրահավաք, վեհաշուք, լռակյաց, ոսկեգույն
  2. Հանքանյութ, համացանց, ոսկրախտ, ունկնդիր
  3. Նրբանկատ, արևկող, ինքնուսույց, ճրագալույց
  4. Վերադարձ, որմնադիր, կողմնացույց, կոշկակար

10․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են բարդ։

  1. Առաջնեկ, քննադատ, հախճապակի, փոխըմբռնում
  2. Ախորժալուր, տանտիկին, ձեռնարկ, հոգեթով
  3. Ամենուր, քառասուն, ձեռնասուն, շքամուտք
  4. Ինչքան, մշտապես, որտեղ, այսօր

11․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են բարդ։

  1. Ոչինչ, ասուլիս, սնանկ, գետնուղի
  2. Այլազգի, ոսկեդար, օդաչու, հեծանիվ
  3. Սիգապանծ, ջրածին, հանածո, քեռայր
  4. Բյուրեղապակի, քաղցրահունչ, սարալանջ, ջերմագին

12․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են բարդ։

  1. Իշայծյամ, տնաբույս, կատվախաղ, ալյակ
  2. Գինետուն, իրարամերժ, խնդրագիրք, ծաղկաբույս
  3. Ձնաբուք, նարնջագույն, կապկանման, սպիտակամորթ
  4. Կոշկակար, բարեկամ, հրավիրատոմս, լավատես

13․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են հոդակապով։

  1. Հեռավոր, տարագիր, շաքարավազ, արագավազ
  2. Ժպտադեմ, բարեկամ, հուսահատ, գահավիժել
  3. Բարեկիրթ, մականուն, մակաբույծ, թերակղզի
  4. Անավարտ, հետևաբար, կիսանդրի, հանդիպակաց

14․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են ածանցավոր։

  1. Առողջ, դիմադիր, հավք, անորոշ
  2. Կախյալ, մինչև, առանց, գերաճ
  3. Լցոն, փառք, օրինակ, բաժին
  4. Հասուն, միջև, որովհետև, միջոց

15․  Ո՞ր շարքի ոչ բոլոր բառերում ան- նախածանց կա։

  1. Անբասիր, անբավ, անբնակ, անբիծ
  2. Անդեմ, անդորր, անդադար, անդատ
  3. Անզարմ, անզգայունակ, անզորություն, անզուգական
  4. Անժամկետ, անժամանակ, անժպիտ, անժույժ

16․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են նախածանցավոր։

  1. Առերես, առևտուր, առհավետ, առաջ
  2. Տարանջատ, տարբեր, տարակույս, տարարմատ
  3. Նախնի, նախագահ, նախահաշիվ, նախանձ
  4. Վերադարձ, վերակարգ, վերընթաց, վերնատուն

17․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են նախածանցավոր։

  1. Անստույգ, անպատիժ, անձավ, անծուխ
  2. Արտաքին, արտեզր, արտասահման, արտակարգ
  3. Գերազանց, գերծանր, գերարագ, գերեվաճառ
  4. Ենթագլուխ, ենթաշերտ, ենթակա, ենթամաշկ

18․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն ունեն –իչ վերջածանցը։

  1. Բաղադրիչ, չամիչ, վայելչադեմ, կործանիչ
  2. Թռիչք, քննչական, գրավչություն, ուսուցչանոց
  3. Տեսչություն, ավերիչ, ամբարձիչ, արտահայտչամիջոց
  4. Լուսանկարչական, ավետարանիչ, փախչել, երգչախումբ

19․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն ունեն –ին  վերջածանցը։

  1. Մանրազնին, վերջին, դյուրին, նրբին
  2. Մտացածին, խորին, խրթին, հետնախորշ
  3. Դյուրին, վերին, ահագին, մասնագետ
  4. Արտաքին, վերնահարկ, միջնադար, կարգին

20․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն ունեն –յակ վերջածանցը։

  1. Մանյակ, տասնյակ, պատանյակ, սպասյակ
  2. Ալյակ, հնգյակ, եռամսյակ, կիսամյակ
  3. Քառյակ, խոյակ, վեցօրյակ, որդյակ
  4. Տասնօրյակ, ոսպնյակ, հարսնյակ, երկվորյակ

21․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն ունեն –որդ վերջածանցը։

  1. Երրորդ, ճամփորդական, բաժանորդագրվել, հայցորդ
  2. Կցորդ, որերորդ, հաճախորդ, զուգորդում
  3. Անձրևորդ, ուղղորդել, տասներորդ, վարորդական
  4. Անմնացորդ, քառորդ, միջնորդել, հանապազորդ

22․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն ունեն –ուտ վերջածանցը։

  1. Տանձուտ, աղուտ, կապուտակ, ավազուտ
  2. Ծմակուտ, եղեգնուտ, տղմուտ, մացառուտ
  3. Մայրամուտ, բրուտանոց, ջլուտ, թփուտ
  4. Կարկուտ, ծանծաղուտ, մկանուտ, քարքարուտ

23․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են բարդածանցավոր։

  1. Ձեռնտու, վարկառու, աչառու, զրպարտիչ
  2. Գործարանատեր, վիրակապարան, աչքաբաց, ավտոկայան
  3. Անհուսություն, տարրալուծում, լեզվաբանություն, հայազգի
  4. Թռչնաբուծարան, ուրվապատկեր, բնակատեղ, հեռուստացույց

24․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են բարդածանցավոր։

  1. Տանտիրուհի, մարգագետին, կեսգիշերային, զորաբանակ
  2. Հետաքննություն, բազմախորհուրդ, բարեհնչյուն, դյուցազնական
  3. Հինգհարկանի, միաբանություն, շանթարգել, ուխտադրժորեն
  4. Երկփթանոց, հիվանդանոց, հետախուզական, ծովանկարիչ

25․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են բարդածանցավոր։

  1. Հոգեբանություն, մարդասպան, դերասան, ողբերգակ
  2. Համաքաղաքացի, տնտեսական, մանրապատում, սևահոնք
  3. Ամանորյա, բարեբախտաբար, անգրագետ, անակնկալ
  4. Ծայրաստիճան, դասասենյակ, տասնօրյակ, արևմուտք
Posted in Պատմություն 9

ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ԱՆԿԱԽՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՄԱՆ ՃԱՆԱՊԱՐՀԻՆ: ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱՌԱՋԻՆՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ

Առաջադրանք 1

>Դասը սովորել պատմել – Հայաստանը 1917 թ. արմատական փոփոխությունների փուլում /էջ 39-43,գրավոր պատասխանել հարցերին էջ 43/ դասագիրք

Առաջադրանք 2

>Դասը սովորել պատմել – Ռազմաքաղաքական գործընթացները Ռուսաստանի շուրջ և հայոց պետության վերականգնման նախադրյալների հասունացումը (1917 թ. վերջ-1918 թ. մայիսի կեսեր/ /էջ 44-47,գրավոր պատասխանել հարցերին էջ 47/

Posted in Հանրահաշիվ 9

ՖՈՒՆԿՑԻԱՅԻ ԳՐԱՖԻԿԻ ՏԵՂԱՇԱՐԺԵՐԸ

Առաջադրանքներ․
1) y=f(x−166) ֆունկցիայի գրաֆիկը կառուցելու համար պետք է y=f(x) ֆունկցիայի գրաֆիկը տեղաշարժել 166 միավորով դեպի՝ 
1. վերև
2. ձախ
3. աջ
4. ներքև
2) Ո՞ր ֆունկցիայի գրաֆիկը կստացվի, եթե y = 6x17 ֆունկցիայի գրաֆիկը Ox առանցքի ուղղությամբ տեղաշարժել 16 միավորով դեպի ձախ:
3) Ո՞ր ֆունկցիայի գրաֆիկը կստացվի, եթե  y=10x3 ֆունկցիայի գրաֆիկը Oy առանցքի ուղղությամբ 8 միավորով տեղաշարժվի դեպի վերև:
4) Նկարում պատկերված է f(x) ֆունկցիայի գրաֆիկը։ Գծե՛ք f(x — a) ֆունկցիայի գրաֆիկը.
ա)a = 3
բ)a = 2
գ)a = — 1
դ)a = 3
ե)a = — 2
զ)a = 4
է)a = -3
ը)a = -2

5) Նկարում պատկերված է f(x — 2) ֆունկցիայի գրաֆիկը: Գծե՛ք f(x) ֆունկցիայի գրաֆիկը.

6) Գտնել A ∩ B բազմությունը, եթե A = {0; 3; 4; 6}, B = {3; 6; 9}։
A ∩ B = {3, 6}
7) Գտնել A ∩ B բազմությունը, եթե A = {1; 3; 6; 9}, B = {5; 6; 8}։

A ∩ B = {6}
8) Գտնել A U B բազմությունը, եթե A = {0; 1; 2; 4}, B = {1; 2; 5}։

A U B = {0, 1, 2, 4, 5}
9) Գտնել A U B բազմությունը, եթե A = {0; 3; 6; 9}, B = {0; 3; 8}։

A U B = {0, 3, 6, 8, 9}
10) Գտնել A U B բազմությունը, եթե A = {7}, B = {4; 6}։

A U B = {4, 6, 7}

Posted in English 9

Destination B1, slide 31, ex-es A, B, C, D, E, F

A. Look at Shelley’s diary and use the prompts to write sentences. Use the correct form of the present continuous
1. meet Alison Friends Cafe — On Monday, she is meeting Alison and her friends at a café.
2. go shopping — Mum — On Tuesday, she is going shopping with her mum.
3. catch train — Brighton — On Wednesday, she is catching the train to Brighton.
4. spend day — Charlie. in Brighton — On Thursday, she is spending the day with Charlie in Brighton.
5. catch — train — home — 10 am — On Friday, she is catching the train home at 10 am.
6. work -Dad’s shop — all morning On Saturday, she is working in her dad’s shop all morning.

B. Complete using will or shall and the verbs in the box. You may have to use some negative forms.
(be, come, find, have, lend, live, take, visit)
1. This year, more than a million tourists will visit our local area.
2. I’m sure we will find your bag soon.
3. Will you lend me some money until Saturday?
4. Everything on the menu looks delicious! Erm… I will have Chicken Kiev, please.
5. I will take you to the bus station, if you like.
6. One day, people will live on Mars in special buildings.
7. No, there won’t be any problems with delivering your new furniture next week.

C. Complete using the correct form of be going to and the verbs in brackets. You may have to use some negative forms.
1. When I grow up, I am going to play (play) guitar in a rock group!
2. Rick and Mark are going to start (start) going to the gym twice a week.
3. Is Lauren going to tell (tell) her mum about what happened?
4. I am going to look (look) on the Internet for information about snowboarding.
5. No, Nadine isn’t going to invite (invite) everyone from class – just her close friends.
6. Is Harry going to be (be) ready on time or not?
7. Careful! You are going to break (break) something with that ball! Go outside!
8. I am going to lie down (lie down) for half an hour. Call me at six o’clock.

D. Complete using the correct present simple form of the verbs in the box.
(arrive, come, leave, take)
“I’m so excited about my holiday! My plane (1) leaves the airport here at nine o’clock and we (2) arrive in Paris two hours later. We then (3) take the train from the airport to the city. We’ll have a great week, and then we (4) come back on the 17th. I can’t wait!”

E. Circle the correct word or phrase.
1. Oscar says he will do the washing-up after dinner.
2. I’m a bit scared because I am seeing the dentist this afternoon.
3. What are you going to do this evening?
4. Will you tell Rupert I’m sorry about yesterday
5. My dad is going to grow a beard, but my mum doesn’t like the idea
6. I have to revise tonight because we are having an exam tomorrow.
7. I will remember this day for the rest of my life!
8. Are you going to Australia next Christmas?
9. I’m sure you will pass your driving test.
10. If you want me to, I will complain to the manager about it.

F. Choose the correct answer.
1. ‘Have you made plans for the summer?’
‘Yes — We’re going to Spain.’
2. ‘We’re moving house tomorrow.’
‘Really? I’ll help you with the furniture.’
3. ‘Do you need this paintbrush?’
‘Ah, yes — Will you pass it to me, please?’
4. ‘What do you want to be when you grow up, Stevie?’
‘I’m going to be a scientist.’
5. ‘John is a better player than Martin, isn’t he?’
‘Oh, yes — He’ll win the match tomorrow, I expect.’
6. ‘The weather has been terrible, hasn’t it?’
‘Yes, I think it’s going to rain again later.’

Posted in Հայոց Լեզու 9, Հայոց Լեզու 9

Թեստային աշխատանք բառակազմությունից 17․10.2025

1. Ո՞ր բառի մեջ հակ-ը նախածանց չէ։
1) հակընդդեմ
2) հակոտնյա
3) հակամետ
4) հակասություն

2. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են կազմված ապ- նախածանցով:
1) ապօրինի, ապարանք, ապերախտություն, ապերջանիկ
2) ապավինել, ապուխտ, ապօրինաբար, ապաթարց
3) ապերասան, ապշել, ապազգային, ապառիկ
4) ապահովություն, ապակողմնորոշում, ապաբախտ, ապաքաղաքական

3. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են կազմված մակ- նախածանցով:
1) մակերես, մակաբուծաբան, մակարդ, մակաբույս
2) մակագրություն, մակբայական, մակերևույթ, մակընթացություն
3) մակնիշ, մակերիկամ, մակաղել, մականախաղ
4) մակուղեղ, մականուն, մակդիր, մակույկ

4. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են կազմված ներ- նախածանցով:
1) ներգործություն, ներկայացում, ներշնչանք, ներդաշնակ
2) ներողամիտ, ներդիր, ներթափանցել, ներկուսակցական
3) ներերակային, ներծծվել, ներկանյութ, ներմուծել
4) ներուժ, ներքին, ներպետական, ներսուզում

5. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են կազմված փոխ- նախածանցով:

1) փոխադրություն, փոխանակում, փոխարքա, փոխհրաձգություն
2) փոխհատուցել, փոխնիփոխ, փոխարեն, փոխշահավետ
3) փոխնորդ, փոխծովակալ, փոխանցում, փոխազդեցություն
4) փոխտնօրեն, փոխակերպում, փոխայցելություն, փոխաբերական

6. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են վերջածանցավոր։
1) վարձկան, ճամփորդ, ցավագին, թանկագին
2) արգելակ, կոճակ, ալյակ, պատանեկան
3) լայնակի, հայրենի, հոսանք, մարդատար
4) մրցակից, գնդակ, սփռոց, կառույց

7. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են վերջածանցավոր:
1) երկաթյա, ազդու, առու, ջլուտ
2) լավություն, փեսացու, դանակ, ձեռք
3) տարեկան, բացատ, գյուղացի, նորագույն
4) հոտավետ, գործոն, գառնարած, խորոված

8. Ո՞ր բառում ֊իք վերջածանց չկա:
1) կարծիք
2) ավետիք
3) խաղալիք
4) աղիք

9. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն ունեն -ակ վերջածանց:
1) գնդակահարել, դանակահարություն, զսպանակ, պահակային
2) արգելակում, թռչնակ, հոգյակ, խոզանակ
3) հրապարակային, գանձանակ, էակ, դիմակ
4) բանակային, լեզվական, առվակ, շրջանակ

10. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն ունեն -ական վերջածանց:
1) հայկական, քսանական, ընտանեկան, արքայական
2) ժողովրդական, լրատվական, տարեկան, խռովկան
3) խորհրդական, հոգևորական, վարձկան, դպրոցական
4) հայցական, բանական, հոգեկան, սրտամկան

11. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն ունեն -անոց վերջածանց:
1) պարանոց, հիվանդանոց, հովանոց, դարբնոց
2) մատնոց, արհեստանոց, գլխանոց, բանջարանոց
3) մետրանոց, գերեզմանոց, զինանոց, հյուրանոց
4) ամառանոց, բազմահազարանոց, կուսանոց, հավանոց

12. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն ունեն -ան վերջածանց:

1) ավազան, շրջանային, հորան, զարմանալի
2) խարան, խուժան, զորակայան, սուտասան
3) փչան, բաժանորդ, անվարան, ձգան
4) դերձան, խարազան, շարան, անարժան

13. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն ունեն -ացի վերջածանց:
1) բերանացի, իրավացի, քաղաքացիական, բառացիորեն
2) դրացի, գավառացի, եվրոպացի, փարիսեցի
3) խելացիորեն, կանացիություն, վրացական, մարսեցի
4) համագյուղացի, երևանցի, նշանացի, տառացի

14․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն ունեն -եղ վերջածանց:
1) ահեղագոչ, մարմնեղ, ուժեղանալ, շքեղաշուք
2) բաղեղ, ձվածեղ, թիկնեղ, լուսեղ
3) հյութեղ, կանթեղ, հրաշագեղ, հոնեղ
4) մարմնեղ, հնչեղ, փառահեղ, հեղեղատ

15․ Ո՞ր շարքի բոլոր բառերին ունեն -ենի վերջածանց:
1) մասրենի, մայրենի, վայրկենաբար, արծվենի
2) արժանանալ, դեղձենի, քաղքենիություն, քաղցրավենիք
3) հայրենական, վայրենանալ, նռնենի, թզենի
4) ընձենավոր, խնկենի, հավիտենական, բալենի

Posted in Երկրաչափություն 9

Վեկտորի կոորդինատները


Առաջադրանքներ․
1) Գտե՛ք տրված վեկտորների կոորդինատները, եթե
ա) a =7i + 4j

a=(7;4)
բ) b = -5i + 2j

b=(-5;2)
գ) c = 6i

c=(6;0)
դ) d = -4j

d=(0;-4)
2) Գծե՛ք Oxy ուղղանկյուն կոորդինատային համակարգ և i , j կոորդինատային վեկտորներ։ Կառուցե՛ք a{2; 3}, b{- 1; 4}, c{3; — 2}, d{- 2; — 3} վեկտորները, որոնց սկզբնակետը O կետն է:

a)

b)

c)

d)

3) c վեկտորը վերածեք ըստ a և b վեկտորների:

4) a b c d վեկտորները վերածեք ըստ i և j կոորդինատային վեկտորների և գտե՛ք դրանց կոորդինատները:

5) c{- 5; 6} վեկտորը a{x, y} և b{- 2; 1} վեկտորների գումարն է: Գտե՛ք x-ը և y — ը:
{-5;6}-{-2;1}={-3;5)
6) Տրված են c{7; 3} և a{3; 4} վեկտորները: Գտեք c — a վեկտորի կոորդինատները:

c-a={7;3}-{3;4)={4;-1}
7) Տրված են a{11; — 5} և b{5; 8} վեկտորները: Գտեք a — b վեկտորի
կոորդինատները:

a-b={11;-5}-{5;8}={6;-13}
8) Տրված են a{- 4; 1} վեկտորը: Գտեք 3a — 2a վեկտորների կոորդինատները:

3a-2a={-12;3}-{-8;2}={-20;1}
9) Տրված են a{- 2; 5} և b{3; — 4} վեկտորները: Գտե՛ք 2a — b վեկտորին
հակադիր վեկտորի կոորդինատները:

2a-b={-4;10}-{3;-4}={-7;6}
2a-b վեկտորին հակադիր վեկտորի կոորդինատները` {7;-6}

Posted in Գրականություն 9

Կոմիտասյան երաժշտության առանձնահատկությունները և դրանց ազդեցությունը ժամանակակից կոմպոզիտորների վրա

Նախագծի Մասնակիցներ՝

Մհեր Մկրտչյան

Երվանդ Խաչատրյան

Այաան Մանգալ

Կոմիտասի կենսագրություն

Կոմիտաս Վարդապետը (իսկական անունը՝ Սողոմոն Սողոմոնյան) ծնվել է 1869 թվականի սեպտեմբերի 26-ին, քաղաք Կյոթահիայում (այժմ՝ Թուրքիա)։ Մանկուց կորցնելով ծնողներին՝ նա տեղափոխվել է Էջմիածին, որտեղ կրթվել է Գևորգյան ճեմարանում։ Այստեղ նա նվաճեց բոլորի սերն ու հարգանքը իր բացառիկ երաժշտական ունակություններով և գեղեցիկ ձայնով։


Կոմիտասի դերը

Կոմիտասը համարվում է հայ ազգային երաժշտության հիմնադիրը։ Նա ոչ միայն կոմպոզիտոր և երգահավաք էր, այլև գիտնական, երաժշտագետ և հոգևորական։ Իր գործունեությամբ Կոմիտասը ցույց տվեց, որ հայ ժողովրդական երաժշտությունը ունի ինքնատիպ, բարձրարվեստ և համամարդկային արժեք։

Կոմիտասյան երաժշտության առանձնահատկությունները

  • Ազգային ոճի հիմնադրումը – Կոմիտասն առաջինն էր, ով գիտական և ստեղծագործական ձևով հիմնավորեց հայկական ժողովրդական երաժշտության ինքնատիպությունը՝ դրան տալով նոր, մշակված ձևեր։
  • Ժողովրդական հիմք – Նրա ստեղծագործությունների հիմքում ընկած են հայկական ժողովրդական երգերն ու պարերը, որոնք նա հավաքել, վերլուծել և վերամշակել է բարձրարվեստ ձևով:
  • Մելոդիկ պարզություն և խոր արտահայտչականություն – Կոմիտասի մեղեդիները պարզ են, բնական և հոգեհարազատ, սակայն միաժամանակ ունեն հոգեբանական խորություն և ազգային հնչեղություն։
  • Բազմաձայնության յուրօրինակ մոտեցում – Կոմիտասն ստեղծեց ազգային բազմաձայնության նոր ձևեր, որոնք հիմնված էին հայկական հնչողության առանձնահատկությունների վրա, ոչ թե արևմտյան կանոնների։

Ազդեցությունը ժամանակակից կոմպոզիտորների վրա

  1. Ազգային ինքնության պահպանումը երաժշտության մեջ – Կոմիտասը օրինակ դարձավ հետագա սերունդների համար, ցույց տալով, որ ազգային արմատներից կարելի է ստեղծել համաշխարհային արժեք ունեցող երաժշտություն։
  2. Ժողովրդական նյութի մշակման նոր եղանակներ – Շարունակելով Կոմիտասի ավանդույթները՝ կոմպոզիտորներ ինչպես Արամ Խաչատրյանը, Տիգրան Մանսուրյանը, Էդգար Հովհաննիսյանը և ուրիշներ, իրենց գործերում համադրել են ժողովրդական և դասական տարրերը։
  3. Հոգևոր և փիլիսոփայական խորություն – Կոմիտասյան հոգևոր երաժշտության ազդեցությամբ ժամանակակից հեղինակները հաճախ ձգտում են ավելի ներքին, մտորող հնչերանգների։
  4. Վոկալ և քորալ արվեստի զարգացում – Նրա մշակած քորալային մշակույթը դարձավ հիմք հայ ժամանակակից խմբերգային դպրոցի ձևավորման համար։