Check your progress
Day: December 6, 2022
Բնագիտություն
Դեկտեմբերի 5
Դասի թեման՝ Առանձգականության ուժ , ուժի չափումը:
Այլ մարմինների ազդեցության շնորհիվ կարող են փոխվել ոչ միայն տվյալ մարմնի արագությունը, այլև` ձևն ու չափերը: Մարմինը կարող է սեղմվել, ձգվել, ծռվել, ոլորվել:Արտաքին ազդեցության հետևանքով մարմնի ձևի, չափերի փոփոխությունը կոչվում է դեֆորմացիա կամ ձևափոխություն:
Նկարում պատկերված պարանը, ցանցաճոճը, արտաքին ազդեցությունների շնորհիվ փոխում են իրենց ձևն ու չափերը, այսինքն` դեֆորմացվում են:Մարմինը դեֆորմացնելիս առաջանում է ուժ, որը ստիպում է նրան վերականգնել իր սկզբնական ձևն ու չափերը: Այդ ուժն անվանում են առաձգականության ուժ:
Այն ուժը, որն առաջանում է մարմնի դեֆորմացիայի ժամանակ և աշխատում է վերականգնել մարմնի սկզբնական ձևն ու չափերը, կոչվում է առաձգականության ուժ:
Այն ուժը, որն առաջանում է մարմնի դեֆորմացիայի ժամանակ և աշխատում է վերականգնել մարմնի սկզբնական ձևն ու չափերը, կոչվում է առաձգականության ուժ:
Երբ ծանրոցը դնում ենք հենարաններ ունեցող տախտակի վրա, տախտակը ճկվում է։ Նրա մեջ առաջացած առաձգականության ուժը բեռի վրա ազդում է ուղղաձիգ դեպի վեր և հավասարակշռում է ծանրոցի կշիռը։ Բեռը հեռացնելուց հետո տախտակը վերականգնում է իր ձևը, հետևաբար նրա դեֆորմացիան առաձգական է:
Ուժը՝ որպես ֆիզիկական մեծություն, կարող է ունենալ տարբեր արժեքներ։ Ուժի մեծությունը որոշում են ուժը չափող սարքով՝ ուժաչափով։ Կախված նրանից, թե որքան է սեղմվել կամ երկարել ուժաչափի զսպանակը, մենք եզրակացնում ենք նրա վրա ազդող ուժի մեծության մասին:
Ուժաչափերի գործողության հիմքում ընկած է հավասար ուժերի ազդեցությամբ զսպանակի՝ միևնույն չափով երկարելու կամ սեղմվելու հատկությունը։
Պարզագույն ուժաչափը կազմված է տախտակին մի ծայրով ամրացված զսպանակից, որի մյուս ծայրը ազատ է և վերջանում է հորիզոնական ցուցիչով։ Զսպանակին ամրացված սլաքը ցույց է տալիս չափվող ուժի մեծությունը:
Ուժի չափման միավորը Նյուտոնն է (1 Ն):
Ուժի միավոր է նաև կիլոնյուտոնը(կՆ):
1կՆ=1000Ն:
Առանձգականության ուժ՝ տեսանյութ:
Տնային առաջադրանք
Պատասխանել հարցերի
- Ո՞ր ուժն է կոչվում առանձգականության ուժ:
- Մարմինի ոժը։
- Ե՞րբ են առաջանում մարմինների ձևափոխություն:
- Այլ մարմինների ազդեցության շնորհիվ կարող են փոխվել ոչ միայն տվյալ մարմնի արագությունը, այլև` ձևն ու չափերը: Մարմինը կարող է սեղմվել, ձգվել, ծռվել, ոլորվել:
- Ուժի չափման միավորը ի՞նչպես է կոչվում:
Մաթեմատկա դաս 23
Առաջադրանքներ(դասարանում)
1)Տրված են –5, –11, +18, –9, +6 թվերը։ Գտե՛ք՝
ա) այդ թվերի գումարին հակադիր թիվը,
-5+-11= -16 -16+-18= 2+-9+6=-1=+1
բ) այդ թվերին հակադիր թվերի գումարը։
1
2) Կոորդինատային ուղղի վրա նշե՛ք
A (–2), B (+5), C (–8), D (–1), E (+2) կետերը։
3) Գնացքը 3 ժամում անցավ 250 կմ։ Առաջին
ժամում այն անցավ ճանապարհի 40 %-ը,
երկրորդ ժամում՝ մնացածի 40 %-ը։ Քանի՞
կիլոմետր անցավ գնացքը երրորդ ժամում։
250:100×40=100
250-100=150
150:10×4=60
100+60=160
250-160=90
4)Կառքի առջևի անիվը 96 պտույտ է կատարում, երբ հետևի անիվը
կատարում է 64 պտույտ: Որքա՞ն է հետևի անիվի շրջագծի երկարությունը,
եթե առջևի անիվինը 2 մ է:96:64=1,5
1,5×2-=3(մ)
Լրացուցիչ(տանը)
5)Որո՞նք են այն չորս հաջորդական ամբողջ թվերը, որոնցից
ամենամեծը հավասար է՝ ա) –11 -12 -13 -14-ի, բ) 0-ի, գ) +2-ի, դ) –1-ի։
ա) –11-ի
-11, -12, -13, -14
բ) 0-ի
0, -1, -2, -3
գ) +2-ի
2, 1, 0, -1
դ) –1-ի
-1, -2, -3, -4
6)Ավտոբուսի արագությունը մեքենայի արագության 5\7-ն է։ Ինչքա՞ն է
մեքենայի արագությունը, եթե ավտոբուսի արագությունը նրանից
փոքր է 30 կմ/ժ-ով։
7-5=2 մաս
2մաս=30կմ/ժ
30:2=15կմ/ժ
15×7=105կմ/ժ
7)Ճի՞շտ է արդյոք, որ եթե
a + |a| = 0
գրառման մեջ a-ի փոխարեն գրենք որևէ բացասական թիվ, կստացվի
հավասարություն: Իսկ եթե գրենք զրո կամ դրակա՞ն թիվ:
8)Գնել են երկու տեսակի կոնֆետներ` վճարելով ընդամենը
6500 դրամ: Առաջին տեսակի կոնֆետից, որի 1 կիլոգրամն արժե
2200 դրամ, գնել են 2 կգ: Մնացած գումարով գնել են երկրորդ
տեսակի կոնֆետներ` 1 կիլոգրամը 700 դրամով: Երկրորդ տեսակի
քանի՞ կիլոգրամ կոնֆետ են գնել:
Մայրենի առանջանդրքներ
1․Բառախաղ, բառերի վերադասավորումով կազմիր նոր բառեր։
սրահ-հարս
սնար-սանր
դրամ-մարդ
ագռավ-գավառ
վտակ-կտավ
ծառա-առած
շուն-նուշ
2․ Հետևյալ բառերից կազմիր նոր բառեր․
Ատամնաբուժական
Ատամ, նա, բաժակ, կատու, բակ, ժամ, մատ, կա, ակ, ուժ, մանկաբուժ, բուժ, մանուկ, մուկ.
քանդակագործ
Քանդակ, գործ, դանակ, ծորակ, կա, ակ, կարագ, քար, ագարակ, դա.
քաղաքագետ
քաղաք, գետ, աղ, տգեղ, տեգ, տեղ, աղա.
3․Կազմիր հինգ նախադասություն՝ օգտագործելով դարձվածքներ։
Աղջկա բերանում լեզուն չորացել էր, մինչև մայրը եկավ։
Երեխաները որոշել էին ընկերոջ գլխին խաղ խաղալ։
Մինչ գլխի ընկա, դասն արդեն ավարտվել էր։
Շունը գլուխը կորցրած իր ձագերին էր ման գալիս։
Արամը գիտեր պատասխանը, բայց բերանը ջուր էր առել։
Առաջադրանքներ ՝
1․ Հոլովել քաղաք, աղջիկ, քույր , տուն բառերը:
Ուղական-քաղաք, աղջիկ, քույր, տուն
Սեռական-քաղաքի, աղջկա, քրոջ, տան
Տրական-քաղաքին, աղջկան, քրոջը, տանը
Հայցական-քաղաքից, աղջկանից, քարոջից, տնից
Բացառական-քաղաքից, աղջկանից, քրոջից, տնից
Գործիական-քաղաքով, աղջկանով, քրոջով, տնով
Ներգոյական- քաղաքում, աղջկա մեջ, քրոջ մեջ, տանը
2․ Որոշեք, թե որ հոլովով են դրված ձեռքից, փայտով, երկրին, աշխարհում, գոյականները:
ձեռքից-հայցական/բացառական
փայտով-գործիական
երկրին-տրական
աշխարհում-ներգոյական
3․Բաց թողած տեղերում լրացրու Է կամ Ե:
Մանրէսպան, միջօրե, լայնէկրան, երբևիցէ, այժմեական, ամենաեական, աներկյուղ, առերևույթ, առէջ, բազկերակ, գետեզր, գոմեշ, դողէրոցք, ելևէջ, եղերերգ, երբևէ, էլեկտրաեռակցել, ինչևիցէ, մանրէ, հնէաբան, մանրէ, նախօրե, չեն, չէիր, որևէ, չէինք, ստորերկրյա:
Մհեր Մկրտչյան 