Day: November 26, 2023

Գրիգոր Խանջյան-Վարդանանք

• 1. Ինչ է աշխարհագիրը
  Աշխարհագիրը մարդկանց և գույքերի ցուցակագրություն՝ վիճակագրություն, մարդահամար։
  2. Ով է Հազկերտ 2-րդը, ինչ քայլերի դիմեց Արևելյան Հայաստանի ներքին ինքնուրույնությունը ոչնչացնելու ուղղությամբ:
  Հազկերտ 2-րդը Պարսից արքա էր։ Նա, տեսնելով հայերի ներքին կազմակերպվածությունը, ցանկանում է այն թուլացնել և դրա համար հայ նախարարներին ներգրավում է իր կայսրության արևելյան սահմաններում անվերջ պատերազմների մեջ՝ ընդդեմ հոների։ Այնուհետև 449 թ․ Հազկերտ 2-րդը հատուկ հրամանով պահանջում է, որ հայերը ընդունեն զրադաշտականությունը։
  3. Որքանով էին արդարացված Վասակ Սյունու և Վարդան Մամիկոնյանի խմբավորումների մոտեցումները:
  Վասակ Սյունին հույս ուներ Պարսկաստանի հետ բանակցությունների
  միջոցով հասնել փոխզիջման՝ պահպանելով հայկական ինքնավարությունն ու
  դավանանքի ազատությունը։ Այդպես հնարավոր կլիներ նաև խուսափել պատերազմական գործողություններից և հաշվեհարդաներից։ Դրան հակառակ՝
  Վարդան Մամիկոնյանը գտնում էր, որ հարկավոր է գնալ վճռական ռազմական
  գործողությունների և ամեն գնով հասնել հաղթանակի։ 451 թ. մայիսի 26-ին Տղմուտ գետի ափին՝ Ավարայրի դաշտում, տեղի է ունենում վճռական ճակատամարտը։ Հայերը պարտություն են կրում, զոհվում է սպարապետ Վարդան Մամիկոնյանը։ Իսկ Վասակ Սյունին զրկվում է մարզպանի պաշտոնից, ձերբակալվում է և մահանում բանտում։
  4. Ինչ նշանակություն ունեցան Վարդանանց և Վահանանց պատերազմները, արդյոք նրանք հասան իրենց նպատակին, ինչպես:
  Վարդանանց պատերազմը ավարտվեց հայերի պարտությամբ, բայց միևնույն է հայերը շարունակում էին պարտիզանական պատերազմը։ Դա նշանակում էմ որ հայերի ոգին չէր կոտրվել, նրանք պատրաստ էին պայքարել իրենց կրոնի և լեզվի, ինքնուրույնության համար։ Դա հող նախապատրաստեց Վահանանց պատերազմի համար, որը տեղի է ունեցել Ներսեհապատ գյուղի մոտ 482 թ․ և հաղթանակ բերել հայերին։
  5. Ըստ քեզ՝ ինչ ընթացք կարող էին ունենալ հայ-պարսկական հարաբերությունները, եթե Վարդան Մամիկոնյանն ու իր կողմնակիցները վստահեին Վասակ Սյունուն և դադարեցնեին ռազմական գործողությունները: Կամ հակառակը՝ եթե Վասակ Սյունին միանար Վարդան Մամիկոնյանին:
  Քանի որ պարսիկների նպատակն էր հայեին կրոնափոխ անել, նրանք առիթից կօգտվեին և որոշ ժամանակ անց նորից կսկսեին հալածել հայերին։ Եթե Վասակ Սյունին միանակ Վարդան Մամիկոնյանին և հայ նախարարների միջև պառակտում չլիներ, ապա հայերը պարտություն չէին կրի։

Դիտել տեսանյութը

Առաջադրանքներ

Արտաքին հոլովում
1. Բառաշարքում ընդգծիր ի հոլովման պատականող 6 բառ:
Երեկո, մորաքույր, ամառ, մեղու, տղա, մարդ, վարձ, ձու, ընկեր, ուսուցիչ:
2. Բառաշարքում ընդգծիր ու հոլովման պատկանող 6 բառ:
Կսկիծ, ամուսին, տատ, ուռենի, ականջօղ, տղամարդ, թագուհի, պապ, ոսկի, քեռի:
3. Բառաշարքում ընդգծիր վա հոլովման պատկանող 6 բառ:
Ուրբաթ, տարի, ժամ, գագաթ, գիշեր, րոպե, ամիս, դար, օր, ցերեկ:
4. Բառաշարքում ընդգծիր ան հոլովման պատկանող 6 բառ:
Ընդմիջում, ձնաբուք, սառցալեռ, հուշասյուն, ամառ, բեռ, ազգանուն, նուռ, տեսանկյուն, գարուն:
5. Բառաշարքում ընդգծիր ոջ հոլովման պատկանող 6 բառ:
Բաժնետեր, տերտեր, տիկին, որդի, հարսնաքույր, լապտեր, դասընկեր, դուստր, տեր, կին:

Ներքին հոլովում
1. Բառաշարքում ընդգծիր ա հոլովման պատկանող 6 բառ:
Եռանկյուն, շարժում, ձյուն, թոնրատուն, ձուկ, շուն, թերություն, կորյուն, արյուն, հանգիստ:
2. Բառաշարքում ընդգծիր ո հոլովման պատկանող 6 բառ:
Բուժքույր, հայր, տիրամայր, խաղընկեր, մորեղբայր, վանահայր, քույր, եղբայր, սկեսրայր, նախահայր:
3. Կազմիր տրված գոյականների սեռական հոլովը և նշիր, թե որ հոլովմանն է պատկանում:
Օրինակ`  սենյակ-սենյակի, ի հոլովման 

Սենյակ — սենյակի, ի հոլովման
տուն — տան, ան հոլովման
քաղաք — քաղաքի, ի հոլովման
այգի — այգու, ու հոլովման
օր — օրվա, վա հոլովման
գեղեցկություն — գեղեցկության, ան հոլովման
լեռ — լեռան, ան հոլովման
քույր — քրոջ, ոջ հոլովման
դուռ — դռան, ան հոլովման
փողոց — փողոցի, ի հոլովման
բեռ — բեռան, ան հոլովման
գիրք — գրքի, ի հոլովման
ամիս — ամսվա, վա հոլովման
լուսամուտ — լուսամուտի, ի հոլովման
ձյուն — ձյան, ան հոլովման
ընկեր — ընկերոջ, ոջ հոլովման
ուսում — ուսման, ան հոլովման
աշուն — աշնան, ան հոլովման
գրիչ — գրչի, ի հոլովման
շուն — շան, ան հոլովման
ձուկ — ձկան, ան հոլովման
բարդի — բորդու, ու հոլովման
խաղող — խաղողի, ի հոլովման
զարգացում — զարգացման, ան հոլովման
դիմում — դիմումի, ի հոլովան
խնձորենի — խնձորենու, ու հոլովման
րոպե — րոպեի, ի հոլովման
շաբաթ — շաբաթվա, վա հոլովման
ապակի — ապակու, ու հոլովման
սար — սարի, ի հոլովնմ
պապ — պապու, ու հոլովնամ
մասրենի — մասրենու, ու հոլովման
մորեղբայր — մորեղբոր, ո ներքին հոլովման
գդալ — գդալի, ի հոլովման
սյուն — սյան, ան հոլովման
ձի — ձիու, ու հոլովման
երեկ — երեկվա, բա հոլովման
երեկո — երեկոի, ի հոլովման
խաղաղություն — խաղաղության, ան հոլովման

157. Բազմանդամը բերե՝ք կատարյալ տեսքի.

ա) 2a + 3b + 5a = 7a + 3b
բ) 3a + 7b + 2a – b = 5a + 6b
գ) x + 2y + 3z + 4x + 5y + 6z = 5x + 7y + 9z
դ) 4a + b + 3a + 5b = 7a + 6b
ե) 12a + 5b – 4a = 8a + 5b
զ) 2k + 5n + 7k + n + 2 + 2n = 9k + 8n + 2

159. Հաշվե՝ք արտահայտության արժեքը.

‘ա) 3 x² + 5x – 2 x² = 66
բ) ab²c³d = 96
գ) a³ + 7a – a^2 _. a = 56′ա) 3 x² + 5x – 2 x² = 66
բ) ab²c³d = 96
գ) a³ + 7a – a^2 _. a = 56

ա)5a 3b

բ)13x

ե)11y -2ab

բ)1-mn

դ)7x -9y

Պատ ա․1

1\44+