էսսե Նռնենիներ-սփյուրքահայթյուն

Էսսե՝ Սփյուռքը և նռնենու խորհրդանշական ուժը

Նախաբան։

Հայ ժողովրդի պատմության ամենացավալի էջերից մեկը՝ 1915 թվականի Հայոց ցեղասպանությունը, ոչ միայն միլիոնավոր կյանքեր խլեց, այլև վերափոխեց մեր ազգի տարածական և հոգևոր դեմքը։

Պատմական մաս։

Այդ ողբերգությունից հետո ձևավորվեց հայկական սփյուռքը․ հարյուր հազարավոր հայեր, փրկվելով կոտորածներից, հարկադրված թողեցին իրենց հայրենիքն ու տարածվեցին աշխարհի տարբեր ծայրերը՝ Ֆրանսիա, ԱՄՆ, Ռուսաստան, Լիբանան, Սիրիա և բազմաթիվ այլ երկրներ։ Սակայն ընդհատված կյանքերի տխուր պատմության կողքին սփյուռքի հայերը կարողացան ստեղծել նոր միջավայրեր՝ կառուցելով դպրոցներ, եկեղեցիներ, մշակութային կենտրոններ և կազմակերպություններ, որոնք դարձան ազգային ինքնության պահապաններ։

Սփյուռքը ոչ միայն տեղ գտավ օտար երկրներում, այլև կրեց իր հետ հայկական ոգին։ Աշխարհի տարբեր հատվածներում ստեղծված համայնքները շարունակեցին պահպանել և փոխանցել լեզուն, մշակույթը, ավանդույթները և հավատը։ Այսօր էլ սփյուռքի հայերը մեծ աջակցություն են ցուցաբերում Հայաստանին՝ թե տնտեսական, թե կրթական, թե մշակութային ոլորտներում։ Նրանք դարձել են հայ ժողովրդի առավել կարևոր ուժերից մեկը, որը պահպանում է ազգային միասնությունն ու անքակտելի կապը հայրենիքի հետ։

Գրական մաս։

Այս պատմական իրականությունը հաճախ արտացոլվում է նաև գրականության մեջ, որտեղ խորհրդանշական պատկերները դառնում են ազգի հիշողության կրողներ։ Նման մի խորհրդանիշ է նռնենին, որն առանձնանում է իր խորքային իմաստով։ Պատմվածքում նռնենին հանդես է գալիս որպես հիշողության, հայրենիքի և հայրենասիրության կենդանի խորհրդանիշ։ Այն ոչ միայն մի ծառ է, այլ տուն՝ մանկության, ջերմության և արմատների տուն։ Նռնենու ծաղկունքը մեզ հիշեցնում է, որ անցած ժամանակը չի մահանում, այն շարունակում է ապրել մարդու սրտում՝ ինչպես չորացածից կրկին ծաղկող ծառը։

Նռնենու միջոցով հեղինակը փոխանցում է այն միտքը, որ որքան էլ կյանքը փոխվի, որքան էլ մարդը գտնվի հեռու իր հողից, նրա ներաշխարհում միշտ կա մի անկյուն, որտեղ ապրում են հիշողությունները՝ տան հոտը, երկրի արևը, ծնողների ժպիտը։ Այդ հիշողությունն է, որ ուժ է տալիս պահպանելու ազգային ինքնությունը օտար միջավայրում։ Նռնենին դառնում է կամուրջ անցյալից դեպի ներկա, արմատ, որից սնվում է մարդը, որպեսզի չկորցնի ինքն իրեն։

վերջնամաս

Այսպիսով, սփյուռքը և նռնենու խորհրդանիշը փոխկապակցված են նույն գաղափարի շուրջ՝ մարդը կարող է հեռանալ հայրենիքից, բայց հայրենիքը չի հեռանում մարդուց։ Անկախ ժամանակից ու տարածությունից, ազգային հիշողությունը մնում է անսասան, իսկ սփյուռքի յուրաքանչյուր հայ՝ մեզանից յուրաքանչյուրը, պահում է իր մեջ այդ հիշողության նռնենին, որը շարունակում է ծաղկել՝ հիշեցնելով մեր արմատները և ազգային միասնականության կարևորությունը։