Ինչպիսի՞ հողեր կան Հայսատանում։
- Լեռնամարգագետնային հողեր
- Դարչնագույն հողեր
- Շագանակագույն հողեր
- Սևահողեր
- Անապատա-կիսաանապատային հողեր
- Ալյուվիալ (գետաբերանի) հողեր
- Անգային հողեր (աղակալած, քարքարոտ)
Նկարագրե՛լ կիսաանապատային հողերը։
Տարածված են հիմնականում Արարատյան դաշտում, Մասիսի, Արտաշատի, Եղեգնաձորի ստորին մասերում։
Կազմվում են չոր, տաք կլիմայական պայմաններում։
Քիմիական կազմը հաճախ ունի աղակալում, գիպս և կարբոնատներ։
Բույսածածկը աղքատ է՝ աճում են քաղցրաթուրտ և ջրակայուն իներ՝ աղուտ, ուզառ, քյոռլուկ, աղասեր թփեր։
Մարդու միջամտությամբ (ոռոգում) դառնում են բարձր բերքատու, հատկապես այգեգործության և բանջարաբոստանային մշակաբույսերի համար։
Նկարագրե՛լ ամենատարածված հողատեսակը։
Զարգանում են միջին լեռնային գոտում (1000–1800 մ)։
Բավարար քանակի խոնավություն և տաք ամառ։
Հողի կառուցվածքը միջինածխաթթված է, բերրիությունը՝ միջինից բարձր։
Վարանուն գույն – բացից մինչև մուգ դարչնագույն։
Հարմար են հացահատիկայինների, բանջարեղենի, ինչպես նաև այգիների համար։
Ինչպիսի՞ էնդեմիկ բուսատեսակներ գիտեք Հայաստանում։
Հայաստանի էդեմիկ բույսերն են՝ պատատուկ հայկական, ոչնաթափ հայկական, օշինդր հայաստանյան, <<Հայաստանի արմատ>>՝ տորոն, աչնի Զանգեզուր, և կաղնի արաքսյան։
Ինչպիսի՞ էնդեմիկ կենդանատեսակներ գիտեք Հայաստանում։
Հայաստանում կան 75 կաթնասուններ, 302 թռչուններ, 43 սողուներ, անողնաշարավորներ՝ ավելի քան 11000-ը։ Շատ կենդանատեսակներ հատուկ են միայն Հայկական լեռնաշխարհին և հարակից տարածքներին։ Դրանք են հայկական վայրի վոչխարը, բեզոարյան այծը, կովկասյան փասիանը, հայկական եղջերավոր օձը և այլն։
Հիմնականում ՀՀ անտառները ինչպիսի՞ նշանակություն ունեն։
Էկոլոգիական նշանակություն – պահպանում են հողի բերրիությունը, կանխում են հողաշեղումները։
Կլիմակարգավորող դեր – մեղմացնում են օդի ջերմաստիճանի տատանումները։
Ջրակարգավորող դեր – նպաստում են գետերի և աղբյուրների կայուն հոսքին։
Օդի մաքրում – կլանում արտադրում են թթվածին։
Կենսաբազմազանության օջախներ – շատ կենդանիների ու բույսերի բնական տուն։
Թաղանթային / հողապաշտպան դեր լեռնային պայմաններում։
Ի՞նչ կներկայացնեք ֆրիգանոիդ բուսականության մասին։
- Ֆրիգանոիդը չոր լեռնային թփուտային բուսածածկ է։
- Տարածված է Արցախում, Զանգեզուրում, Վայոց ձորում, Արարատի լանջերին։
- Բնորոշ են ցածրամեծություն, հաստաճյուղ, միշտ կանաչ կամ կիսաիշտուկ թփեր։
- Հանդիպող տեսակներ՝ քրքումի եղեգին, յասամանախոտ, քարափճյան, սպիտակաթուփ, հետերոպտերոներ և այլն։
- Դրանք դիմանում են չորությանը, արևային ինտենսիվ ճառագայթմանը և աղքատ հողերին։
Նկարագրե՛լ անապատային և կիսանապատային գոտին։
Անապատային գոտի
- Շատ չոր կլիմա, խիստ տաք ամառ։
- Հողերը աղակալած են, կարբոնատային, հաճախ՝ ավազային։
- Բուսածածկը շատ թույլ է – հիմնականում աղուտ, խոտիկներ, ուզառ, ածիկ, թփուտներ։
Կիսաանապատային գոտի
- Ավելի խոնավ է, քան անապատայինը։
- Գտնվում է հիմնականում Արարատյան դաշտում և նրա շրջակա ստորին լանջերին։
- Հողերը՝ շագանակագույն, աղակալած, երբեմն գիպսային։
- Բույսեր՝ ծռախոտ, քյոռլուկ, աղուսային թփեր, ոզոռ, մոտ գետերի՝ հացազգիներ։
- Կենդանիներ՝ օձեր, կալիֆոռնիական փայտփորիկ, ճիտակ, մկնանմաններ։
Մհեր Մկրտչյան 