Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Գտե՛ք գումարը.

ա) (–11) + (–2) + 6 + 5 + (–7), Պատ՝ -9

բ) 22 + (–14) + (–30) + (–15) + 19, Պատ՝ -18

գ) 8 + 14 + (–21) + (–36) + (–1),  Պատ՝ -14

դ) (–33) + 25 + (–40) + (–25) + 80 Պատ՝ 137

2) Կոորդինատային ուղղի վրա նշե՛ք այն բոլոր կետերը, որոնց 

համապատասխանող թվերի բացարձակ արժեքները`

ա) փոքր են 1-ից, գ) մեծ են 0-ից և փոքր են 6-ից,

Պատ՝ 1

բ) փոքր են 5-ից, դ) մեծ են 8-ից և փոքր են 12-ից։

Պատ՝ 9

3) Գնել են պարտերի և օթյակի 12-ական տոմսեր։ Բոլոր տոմսերի 

համար վճարել են 36000 դրամ։ Ի՞նչ արժե պարտերի տոմսը, եթե 

այն օթյակի տոմսից 1000 դրամով թանկ է։

36.000:12=3.000

3.000-1.000=2.000

Պատ․՝ 2․000 դրամ։

4) Ճի՞շտ է, որ երկու հավասար ամբողջ թվերի բացարձակ ար-

ժեքները նույնպես հավասար են։

Պատ՝ ոչ

Լրացուցիչ(տանը)

5) 12 մ երկարություն, 10 մ լայնություն և 5 մ բարձրություն ունեցող 

մարագը 3/4-ով լցրել են փայտով։ Քանի՞ անգամ են գնացել` փայտ 

բերելու, եթե ամեն անգամ փայտը բերվել է 2 բեռնատարներով` 

յուրաքանչյուրում 15 մ³ փայտ։

Պատ՝ 24

6) Տուփում կա 6 կարմիր և 4 սպիտակ գնդիկ: Նրանցից վերցնում են 

պատահական մեկը: Ինչքա՞ն է հավանականությունը, որ այն 

կարմիր կլինի:

Պատ՝ 80 %

7) Ճի՞շտ է, որ եթե մի ամբողջ թիվը փոքր է մյուսից, ապա նրա բացարձակ արժեքը նույնպես փոքր կլինի մյուսի բացարձակ արժեքից

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1)Հաշվել

ա) 6 – 7,= -1

բ) –30 – 44,= -74

գ) 12 – 9, =3

դ) 18 – 23, =-5

զ) 8 – 2,= 6

ե) –11 – 9,= -20

է) –16 – 7, = -23

ը) 0 –16։=-16

2) Կատարե՛ք հանում.

ա) 34–(–7)=+41

բ) 101 – (–8)=109

գ) 29 – (–11)=+40

դ) –70 – (–14)=-56

ե) –48–(–25)=-23

զ) –17 – (–34)=17

է) –52 – (–2)=-54

ը) 82 – (–3):-85

3) Գտե՛ք և համեմատե՛ք արտահայտությունների արժեքները.

ա) 8 – 3 > 3 – 8, գ) –25 – (–3) < –3 – (–25),

բ) (–7) – 4 < 4 – (–7), դ) 6 – (–2) > (–2) – 6։

 Ի՞նչ օրինաչափություն է այստեղ գործում։

4) Օդի ջերմությունը իջավ 7⁰C-ով և դարձավ –3⁰C։ Որքա՞ն էր օդի 

ջերմությունը մինչև այդ փոփոխությունը։ Պատ՝ 4

Լրացուցիչ(տանը)

5) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի հավասա-

րու թյուն ստացվի.

ա) 2 –8 = –6, դ) -28+ 25 = –3, է) -3+ 9 = 6,

բ) 0 – (-7) = 7, ե) –15+ 14 = –1, ը) 19 – 11 = 8,

գ) 3 + (-23) = –20, զ) –(-10) + 10 = 20, թ) –61 – (-83 = 22։ 

6) Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.

ա) (35 – 17) – 20, դ) (29 – 64) + 23, է) (–39 –21) + 11,

բ) (–43 – 14) – 32, ե) (–30 – 21) + 56, ը) (16 – 33) – 50,

գ) (–74 + 27) – 15, զ) (81 – 45) – 60, թ) (–18 + 6) – 39, 

7) Բերե՛ք երկու այնպիսի ամբողջ թվերի օրինակ, որոնց տարբե րու-

թյունը դրական թիվ լինի։ Կարո՞ղ է արդյոք այդ դեպքում հանելին 

բացասական թիվ լինել։

8) Սուզանավի խորաչափը ցույց էր տալիս ծովի մակերևույթից 145 մ 

խորություն (–145 մ)։ Որոշ ժամանակ անց խորաչափի ցուցմունքը 

դարձավ –173 մ։ Ինչքա՞ն էր սուզանավի ընթացքի նախկին և նոր 

խորությունների տարբերությունը։

Դաս 12.

Կրկնենք անցածը

Առաջադրանքեր(դասարանում)

1) Հաշվե՛ք.

ա) |–3| + |+2| – 4, 

Պատ՝ -5

գ) 4 · |+6|– 3 · |–7| + 2,

Պատ՝ +5

բ) |–28| + |–6| – 25, 

Պատ՝ -9

դ) 18 · |–8|+ 3 · |+4| – 100։

144+12=56

2) Կոորդինատային ուղղի վրա նշե՛ք A (–7), B (+2) կետերը եւ գտե՛ք

նրանց հեռավորությունը։ Ճի՞շտ է արդյոք, որ այդ հեռավորությունը 

հավասար է C (+7) եւ D (–2) կետերի հեռավորությանը։

Պատ՝ այո

3) Հետեւյալ թվերը վերլուծե՛ք պարզ արտադրիչների` 441, 280, 1880, 4608, 900։

441=3x3x7x7

280=2x2x2x5x7

1880=2x2x2x5x47

4608=2x2x2x2x2x2x2x2x2x9

900=9x10x10

4) Տրված են –8 եւ +5 թվերը։ Գտե՛ք այդ թվերի գումարին հակադիր

թիվը։ Ապա գտե՛ք տրված թվերին հակադիր թվերի գումարը։ Ո՞ր 

օրենքի հիման վրա կարելի է պնդել, որ ստացված երկու թվերն իրար հավասար կլինեն

-8+(+5)=-3 հակադիր +3

Լրացուցիչ(տանը)

5) Հաշվե՛ք 2 ·|*| – |–6| + 3 արտահայտության արժեքները` աստղանիշի

փոխարեն տեղադրելով +2, –10, +5, –6, –1, 0 թվերը։

+3 ·|+2| – |–2| + |+3|= +11

3 . |+2|= 6

6 — |-2|= +8

+8 + |+3|= +11

6) Շենքի բարձրությունը 30 մ է։ Նրա երկարությունը բարձրության 180%-ն է, իսկ լայնությունը` 60 %-ը։ Գտե՛ք շենքի ծավալը։

Լուծում՝

180×30/100=54

60×30/100=18

30x54x18=29160

Պատ․՝29160

7) Վիճակախաղի 500 տոմսից շահող են 50-ը: 1 տոմս գնելու դեպքում

որքա՞ն է շահելու հավանականությունը:

8) Պատկերացրե՛ք 1 կմ երկարությամբ մի գնացք, որն ընթանում է

60 կմ/ժ արագությամբ։ Ինչքա՞ն ժամանակում այդպիսի գնացքը

Առաջադրանքեր(դասարանում)

1) Կատարե՛ք գումարում.

ա) (+7) + (+2), 

+9

գ) (+10) + (+15), 

+25

ե) (–17) + (–12),

-29

բ) (–18) + (–3), 

-21

դ) (–21) + (–4), 

-25

զ) (–29) + (–41)։

-70

2) Գումարե՛ք հետեւյալ թվերը.

ա) –10, +7 եւ –3, 

-6

գ) +7, +3 եւ –4, 

+6

ե) +23, –40 եւ +6,

-11

բ) –18, +11 եւ –10, 

-16

դ) +18, –27 եւ –5,

 -4

զ) –29, +40 եւ +30։

+41

3) Մի հույն ծնվել է մ. թ. ա. 48 թ. եւ վախճանվել է մ. թ. 25 թ.։ Քանի՞

տարի է ապրել այդ հույնը։

48+25=73

4) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի

հավասարություն.

ա) -9 + +8 = –1, դ) -4 + 7 = –11, է) 5 + -2 = 3,

բ) –3 + +3 = –6, ե) +8 + 2 = –10, ը) 25 + -5 = 20,

գ) –8 + +2 = –10, զ) -11 + 20 = 9, թ) –5 + +6 = –11։

Լրացուցիչ(տանը)

5) Գումարե՛ք հետեւյալ թվերը.

ա) –3, –9 եւ –5, գ) –11, –7 եւ –12, ե) –21, –3 եւ –18,

բ) –1, –20 եւ –8, դ) –6, –9 եւ –10, զ) –4, –15 եւ –25։

6) Թիվը ներկայացրե՛ք երկու բացասական գումարելիների գումարի տեսքով.

ա) –30, բ) –25, գ) –62, դ) –50, ե) –38։

7) Կատարե՛ք գումարում.